Türkiye Yazarlar Birliği (TYB), Konya Büyükşehir Belediyesi, Erdemli Yöneticiler Akademisi, KTO Karatay Üniversitesi ve Necmettin Erbakan Üniversitesinin ortaklaşa düzenlediği program 6 Nisan 2018 günü başladı ve iki gün sürecek.
Program protokol konuşmaları ile başladı.
İlk konuşmacı, Türkiye Yazarlar Birliği Genel Başkanı Prof. Dr. Musa Kâzım Arıcan Nizamülmülk'ün yaşadığı dönemde dağınık olan Müslüman dünyayı birleştirme çalışmalarının yanı sıra İslam birliğini ilk kez icra etmeye çalışan bir isim olduğunu söyledi.
Arıcan: Nizamülmülk'ü anmamız bir kadirşinaslıktır
Başkan Arıcan, "Nizamülmülk'ü 1000 yıl sonra anıyor olmamız, bir kadirşinaslıktır. Programa ev sahipliği yapan Büyükşehir Belediyemize çok teşekkür ediyorum. Kültür belediyeciliği çok önemli. TYB kültür sanat programlarımızı yaparken yerel yöneticilerimizle dirsek temasımızı sıklıkla yapıyoruz. Belediye başkanlarımızın kültürel faaliyetlere sahip çıkmalarını çok önemsiyoruz ve belediye başkanımıza teşekkür ediyoruz" dedi.
Sade: Haşhaşileri dize getirdi
KTO Karatay Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Bayram Sade, Nizamülmülk'ün, Selçuklu Devlet teşkilatının planlayıcısı, Nizamiye Medresesinin kurucusu, Siyasetname adlı eserin yazarı, Haşhaşileri dize getiren devlet adamı ve büyük Selçuklu devletinin önemli veziri olduğunu söyledi.
Konya Büyükşehir Belediye Başkanı Tahir Akyürek, böyle önemli bir toplantının Konya'da düzenlenmesi dolayısıyla büyük mutluluk duyduklarını dile getirerek, Selçuklularla ilgili araştırma, yayın, sempozyum gibi programların son derece sınırlı olduğuna dikkatleri çekti.
Akyürek: Bu ilmi toplantı önemli bir boşluğu dolduracak
Başkan Akyürek, "Bu sempozyumun bir boşluğa hitap edeceğini, Nizamülmülk ile ilgili çok fazla kaynağın bulunmadığını gördüğümüz bir zamanda, bu ilmi toplantının önemli bir boşluğu dolduracağını görüyoruz. İnşallah sunulacak tebliğler, yapılacak konuşmalar, daha sonra güzel bir yayın halinde ilim ve siyaset dünyasına kazandırılır. Böylece büyük vezirimizin 21. yüzyıla da farklı bir şekilde hitap etmesi sağlanmış olur" diye konuştu.
O kadar önemli çalışmaya imza atması, Selçuklu Devletinin büyük bir veziri olması ve Selçukluların ilim hayatına önemli katkılar yapmasına rağmen Nizamülmülk'ün Haşhaşiler tarafından şehit edildiğini hatırlatan Başkan Akyürek, "15 Temmuz suikastı ve ihaneti ile 1000 yıl sonra bile bir benzeşme ortaya çıkıyor. İslam alemine yapılan bir suikast. Buna da dikkat çekilmesi gerekiyor" dedi.
Etyemez: Nizamiye Medreselerini kurdu
AK Parti Konya Milletvekili ve aynı zamanda Erdemli Yöneticiler Akademisi'nin Genel Başkanı Halil Etyemez’de yaptı konuşmada, tarihin bir milletin sadece bir mazisi değil, istikbalinin de bir pusulası olduğunu dile getirerek, "Nizamülmülk, sapık dini ve fikri akımlara karşı set oluşturmak, halkı doğru bilgiyle donatacak aydın din adamları yetiştirmek, devlet bürokrasisine adil yöneticiler, kadılar ve memurlar yetiştirmek ve bilim üretmek için
Nizamiye Medreselerini kurmuştur. Nizamülmülk, günümüzde üniversite olarak adlandırılan kurumlar misyonunu bundan yaklaşık 1000 yıl önce doğru tespit ederek akademinin, bilimsel üretimin yanı sıra toplumsal ve siyasal alanda adalet merkezli yönetimin inşası için ne kadar hayati öneme haiz olduğunu ortaya koymuştur" dedi.
Konuşmaların ardından, TYB Şeref Başkanı D. Mehmet Doğan, günün anısına Konya Büyükşehir Belediye Başkanı Tahir Akyürek’e, TYB Genel Başkanı Prof. Dr. Musa Kazım Arıcan AK Parti Konya Milletvekili Halil Etyemez’e, Konya Büyükşehir Belediye Başkanı Tahir Akyürek KTO Karatay Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Bayram Sade ve TTK Başkanı Prof. Dr. Refik Turan’a minyatür üzerine çizilmiş berat takdim etti.
Berat takdiminden sonra, oturum başkanlığını TYB Şeref Başkanı D. Mehmet Doğan’ın yaptığı , TTK Başkanı Prof. Dr. Refik Turan ise konuşmacı olduğu açılış dersi yapıldı.
Doğan: Tonyukuk’un kitabesi ile siyasetname arasındaki benzerlikler var
TYB Şeref Başkanı D. Mehmet Doğan, Nizamülmülk’ü hatırlamaya ve anlamaya yönelik olarak düzenlenen milletlerarası ilmi toplantının açılış dersi öncesi yaptığı konuşmada Orhun yazıtları hakkında çok özgün yorumlar yaparak özellikle vezir Tonyukuk’un kitabesi ile siyasetname arasındaki benzerlikler üzerinde durdu. Türkçenin bugüne ulaşan ilk metinlerinin devlet metinleri, siyasi metinler olmasına dikkat çeken Mehmet Doğan, Çin’de doğan Tonyukuk’un Çin kültürüne vakıf olarak Gök Türk Devleti’nin yenilenme döneminde İlteriş kağandan başlayarak 4 hükümdara vezirlik ve danışmanlık yaparak büyük hizmetler gördüğünü belirtti.
Özellikle Bilge Tonyukuk, Nizamülmülk ve Sokullu Mehmet Paşa arasındaki ortak düzlemden hareket ederek devlet geleneğinin izini sürmenin mümkün olduğunu ifade eden Doğan, Nizamülmülk’ü Tuğrul Bey’in, ağabeyi Çağrı beyin keşfettiğini ve bu keşfin oğlu Alpaslan’ın tahta taşıdığına konuşmasında yer verdi. Nizamülmülk’ün Alparslanın ani kaybından sonra Melikşah’ın tahta çıkmasını sağladığını, devletin teşkilatlanmasında oynadığı rolle devleti düzenleyen anlamında Nizamülmülk olarak anıldığını kaydetti.
Nizamülk’ün Siyasetname adlı eserine de değinen Doğan, eserde özellikle Nizamülmülk’ün devletin kurucu unsuru olan Türkmenler’in idarede gözetilmesi ve önem verilmesi gerektiğini hassaten vurguladığını söyledi.
Turan: Büyük Selçuklu Devleti’nin başarısında Nizamülmülk katkısı var
Türk Tarih Kurumu Başkanı Prof. Dr. Refik Turan, Büyük Selçuklu Devletinin 1040 yılındaki kuruluşundan başlayarak Nizamülmülk’ün vefatına kadar olan süreci çok seri ve anlaşılır şekilde anlattı.
Konuşmasında Büyük Selçuklu Devleti, Anadolu Selçuklu Devleti ve Osmanlı Devleti arasındaki sürekliliği de vurgulayan Turan, Türk devletlerinin hayat bulma felsefelerinden bahsetti. Prof. Dr. Refik Turan, Türk devletlerinin kuruluşu ve süreç içerisinde meydana gelen taht değişikliklerinde potansiyel bir tehlikenin varlığından bahsederek, Nizamülmülk'ün özellikle Sultan Alpaslan ile Sultan Melikşah’ın tahta çıkışlarını izlediği strateji ile kolaylaştırdığına değindi.
Ayrıca buna mukabil Sultan Alpaslan’ın ise hükümdarlık sürecinde edep, adap ve cesaret timsali olan Nizamülmülk’ün kaç kıratlık olduğunu göstermiş olduğunu, değerini tam anlamıyla ortaya çıkararak devletin kurumsallaşmasının asli unsurlarından birisi haline getirdiğini ifade eden Turan, Büyük Selçuklu Devleti’nin siyaset, ilim, eğitim ve askeri başarılarının arkasındaki Nizamülmülk’ün etkilerini anlattı. Prof. Dr. Refik Turan, Büyük Selçuklu’nun mihmandarlık ettiği kurumların çok uzun ömürlü olduğunu, bunun ise istikrarı sağladığına değinerek, medreselerin 1 Kasım 1924’e kadar yaşadığını ve Osmanlı Devleti’nin Selçukluların gürbüz bir evladı olduğunu ifade etti.
Açılış dersinden sonra, Nizamülmülk'ün devlet ve eğitim geleneğine katkılarının ele alınacağı ve iki gün sürecek sempozyum sunumlarla devam ediyor.
Programa; AK Parti Konya Milletvekili Muhammet Uğur Kaleli, AK Parti Konya Milletvekili ve aynı zamanda Erdemli Yöneticiler Akademisi'nin Genel Başkanı Halil Etyemez, Türk Tarih Kurumu Başkanı Refik Erturan, TYB Şeref Başkanı D. Mehmet Doğan, KTO Karatay Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Bayram Sade, Konya Büyükşehir Belediye Başkanı Tahir Akyürek, TYB Genel Başkanı Prof. Dr. Musa Kazım Arıcan, Başkan Danışmanları İbrahim Ulvi Yavuz, Ferhat Koç, Genel Mali Sekreter Ahmet Fatih Gökdağ, Genel Sekreter Muhammet Enes Kala, Yönetim Kurulu Üyeleri Mehmet Kurtoğlu, Mahmut Erdemir, Selçuklu Belediye Başkanı Uğur İbrahim Altay, İl Milli Eğitim Müdürü Mukadder Gürsoy, Yazma Eserler Bölge Müdürü Bekir Şahin ve çok sayıda akademisyen katıldı.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.