Balkan Savaşları’nın 100.Yılında Büyük Göç ve Muhaceret Edebiyatı Sempozyumu Tamamlandı

Merkezde gerçekleştirilen kültür sanat etkinlikleri ve Türkçe kursları hakkında bilgi veren Saraybosna Yunus Emre Türk Kültür Merkezi Müdür Vekili Nuri Türkyılmaz, Saraybosna YETKM olarak Türk kültürünün, tarihinin ve sanatının doğru ve yalın bir şekilde anlatılması için önemli bir misyon üstlendiklerini ve Türk dilinin bölgede zenginleştirilmesi için önemli çalışmalara imza atıldığını ifade etti.

Aliya’nın Kabrini Ziyaret ve Osmanlı Basınında Gazete Kupürleri Sergisi’nin Açılışı

Türkiye Yazarlar Birliği öncülüğünde T.C. Başbakanlık Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı, Uluslararası Saraybosna Üniversitesi, Yunus Emre Enstitüsü Saraybosna Türk Kültür Merkezi ve TİKA Saraybosna Koordinatörlüğü’nün ortaklığı; Connectum Yayınevi’nin desteğiyle düzenlenen Balkan Savaşlarının 100.Yılında Büyük Göç ve Muhaceret Edebiyatı Sempozyumu’nun açılışı ve ilk günü Stari Grad Belediyesi’ne ait Büyük Salonda gerçekleştirildi.

Açılışın ardından katılımcılar Cuma namazını Gazi Hüsrev Bey Camii’nde birlikte eda ettikten sonra Bosna-Hersek’in ve İslâm dünyasının unutulmaz simaları arasına giren merhum Cumhurbaşkanı Aliya İzzetbegoviç’in kabrini ziyaret ettiler.

Birinci gün öğleden sonra ise ilmî toplantı başladı. Balkan Savaşları ve etkileri başlıklı oturumda Doç. Dr. Akif Kireççi, Dr. Zülküf Oruç, Doç. Dr. Mehmet Ö. Alkan, Yrd. Doç. Dr. Hasan Korkut ve Yrd. Doç. Dr. Can Ünver bildirilerini sunarken Muhaceret edebiyatı başlıklı oturumda ise Prof. Dr. Belkıs Gürsoy, Doç. Dr. Ahmed Sami, Doç. Dr. Rıdvan Canım ve H. Yıldırım Ağanoğlu görüşlerini dinleyicilerle paylaştılar.

Sempozyumun ilk günü akşamında ise Türkiye’nin Saraybosna Büyükelçisi Ahmet Yıldız’ın da katılımıyla Yunus Emre Türk Kültür Evi’nde “Osmanlı Basınında Balkan Savaşları Gazete Kupürleri Sergisi”nin açılışı gerçekleştirildi. TYB Vakfı Başkanı ve TYB Şeref Başkanı D. Mehmed Doğan, TYB Genel Başkanı İbrahim Ulvi Yavuz, IUS Rektör Yardımcısı Prof. Dr. İsmail Kocayusufoğlu’nun da katıldığı sergi açılışının ardından Büyükelçi Ahmet Yıldız tarafından davetlilere bir kokteyl verildi.

İkinci gün Boşnak Göçleri ve 100 Yıl Sonra Balkanlar konuşuldu

Sempozyumun ikinci günü IUS’ta gerçekleştirildi. Sempozyumun üçüncü, ikinci günün ilk oturumu “Boşnak Göçleri” başlığını taşıyordu. Başkanlığını Prof. Dr. Birol Akgün’ün yaptığı oturumda Prof. Dr. Mahir Aydın “Zor Yolculuk: Bosna’dan Anadolu’ya Göçmek” başlıklı bildirisini; Doç. Dr. Tufan Gündüz ise “Berlin Antlaşması Sonrası Bosna-Hersek’te Göç Tartışmaları” başlıklı bildirisini sundu. Bu oturuma programda yer almalarına rağmen Filip Mürsel Begoviç rahatsızlığı dolayısıyla katılamazken Prof. Dr. Redzep Skryel hava koşullarının ulaşımı etkilemiş olması dolayısıyla toplantıya iştirak edemedi. Bu oturumda özellikle Prof. Mahir Aydın’ın fotoğraflar eşliğinde arşiv belgelerine dayanarak gerçekleştirdiği sunum izleyiciler tarafından ilgiyle takip edildi.

Sempozyumun dördüncü oturumunda ise Boşnak muhaceret edebiyatı üzerine bildiriler sunuldu. Doç. Dr. M. Murat Erdoğan’ın başkanlığında gerçekleştirilen oturumda Doç. Dr. Sanjin Kodric “Yeni Boşnak Edebiyatında Avusturya Konusu”, Fatmir Alispahic “Avusturya-Macaristan Dönemi Boşnak Edebiyatında Muhaceret Konusu”, Amina Siljak Jesenkovic “Hakiki ve Mecazi Muhacirler: Dünyevi Memleketlerinden Uzak Boşnak Mutasavvıflar”, Lebiba Dzeko “Aliya Nemetak’ın Türkiye’de Yaşayan Sözlü Boşnak Edebiyatının Derlenmesindeki Katkıları” başlıklı bildirilerini sundular.

Sempozyumun son oturumu meselenin güncel boyutlarını da ele alabilmek amacıyla 100 Yıl Sonra Balkanlar başlığını taşıyordu. Prof. Dr. Mahir Aydın’ın başkanlığını yaptığı oturumda Doç. Dr. M. Murat Erdoğan “Balkanlarda Barış ve İstikrarın Sağlanmasında Avrupa Birliği’nin Rolü”, Prof. Dr. Birol Akgün “ABD ve Balkanlar”, Mehmet Özkan “Türkiye’nin Balkanlar Politikası” ve Dr. Birgül Demirtaş “Balkanlarda Bölgesel İşbirliğinin Anatomisi: Fırsatlar, Sorunlar ve Meydan Okumalar” başlıklı bildirilerini sundular. Prof. Dr. Birol Akgün, Balkanlar'ın bir geçiş noktası ve Ortadoğu ülkeleri gibi enerji zenginliklerine sahip olmasa da jeopolitik konumu dolayısıyla büyük güçlerin rekabet sahası olduğunu belirterek, "Balkan coğrafyası ayrıca kültürel anlamda da bir geçiş coğrafyasıdır. Bu nedenle de çok sık çatışmaların yaşandığı bir coğrafyadır" tespitinde bulunurken Doç. Dr. Murat Erdoğan, bu yıl Avrupa Birliği'nin organizasyon olarak Nobel Barış Ödülü'ne layık görüldüğünü hatırlatarak "AB'nin siyaseten beceriksiz, askeri anlamda var olmayan ve yanı başındaki Bosna Savaşı'na dahi müdahale etmekten yoksun bir kurum" olduğunu söyleyen Erdoğan, yine de birlik olarak kendi içlerinde çatışmaları önlediklerini ve barış içerisinde yaşamayı başardıklarını belirtti.  AB'nin 1990'lı yıllarda bölgede yaşanan çatışmalara ülkeler bazında farklı tutumlar sergilediğini kaydeden Erdoğan, "O dönemde Almanlar, Hırvatlar'ı desteklemişti. Savaşın yaşandığı dönemde ülkeler farklı tutumlar sergiledi ve birlik uyumlu hareket edemedi. Bu nedenle de burada yaşananları sadece seyrettiler" diye konuştu.  AB ülkelerinin o dönemde yaptırım uygulayacak gücünün olmadığını ifade eden Erdoğan, daha sora AB olarak Balkan coğrafyasını "Güneydoğu Avrupa" olarak adlandırdıklarını ve koruma altına almaya çalıştıklarını kaydetti.

Amina Siljak Jesenkovic: Eksiklerimizi Tamamlayabilmek İçin Desteğinize İhtiyacımız Var

Son oturumun tamamlanmasının ardından kapanış oturumuna geçildi. Sempozyum oturum başkanları toplantının genel bir değerlendirmesini yaptıktan sonra sempozyuma ilmî danışmanlık yapan ve sürecin Saraybosna ayağının örgütlenmesinde büyük katkıları olan Amina Siljak Jesenkovic bir değerlendirme yapmak üzere kürsüye geldi. Konuşmasını Türkçe yapan Jesenkovic Bosna-Hersek’ten yaşanan göçlerin çok büyük trajedilere sebep olduğunun altını çizerek halen daha Türkiye’nin bazı köylerinde Bosna-Hersek’ten göçmüş, Bosnalıların sevdalinkalarını ve anılarını da beraberinde götürmüş insanların yaşadığını, birkaç yıla kadar bu insanların da kaybedileceğini belirterek Bosna-Hersek’in bu alanda ve daha bir çok konuda eksiklerini tamamlayabilmek için Türkiye’nin desteğine ihtiyaç duyduğunu ifade etti. Jesenkovic’ten sonra söz alan TYB Vakfı Başkanı ve TYB Şeref Başkanı D. Mehmed Doğan da toplantının gerçekleştirilmesinde katkısı olan herkese teşekkür etti.

Türkiye Yazarlar Birliği, Yurt Dışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı, Uluslararası Saraybosna Üniversitesi, Saraybosna Yunus Emre Türk Kültür Merkezi ve Türkiye İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı (TİKA) Saraybosna Koordinatörlüğü tarafından organize edilen "Balkan Savaşları'nın 100. Yılında Büyük Göç ve Muhaceret Edebiyatı" sempozyumu, Uluslararası Saraybosna Üniveristesi'nde Boşnak sanatçı Eldin Huseinbegoviç'in sevdalinka konseriyle sona erdi.