1930’ların Türkçesi, bugünün Türkçesine tercüme edilmeden anlaşılmıyorsa bu işte bir bityeniği var demektir.
Türkçeden Türkçeye tercüme!..
(“Türkçeden Türkçeye” ibâresini kaldırıp başka bir dilin adını koyabilecek biri var mı?)
***
“Kemalist Türkiye’de Dil Devrimi” isimli yüksek lisans tezini kaleme alan Birol Şevki Tavlı, Türkçede TDK’dan sonra yaşanan bu “gayrıtabii” değişmeyi “bir beşerî müdâhale” olarak görür:
“Her dil zamanla değişmez mi? Öyle ya, bütün diller gibi Türkçe de yüz yıl önceki gibi konuşulmayacaktır bugün. Yeni buluşlar, yeni gereksinmeler ve yeni kavramlar ortaya çıktıkça diller de evrilmekte, yenilenmektedir. Bu önerme yadsınamaz elbette; fakat Türkçenin geçirdiği dönüşüm, dillerin olağan evrimi olarak görülebilecek değişikliklerden çok daha büyük, çok daha kapsamlı bir beşerî müdahalenin sonucudur...”
(Bu satırları yazan kişiyi “Türk Dilinde Kemalizm=TDK” hareketine muhâlif sanmayın. Tavlı yukarıdaki dört cümlesinde o TDK’nın tam on kelimesini kullanmış. Kemalizme karşı olduğunu söyleyenlerin çoğunda bu tezat görülür. Kemalizmin lehinde veyâ aleyhinde olmak bir tercihtir, anlaşılır. Fakat bir insan muhâlif olduğu şeye uygun davranıyorsa -yâhut kendi fikir ve inanışına aykırı davranıyorsa- bu tezâdı anlamak mümkün değil. Yaman tezatlar ülkesinde yaşıyoruz, vesselâm...)
***
“Milletin taleb etmediği” bir Türkçe başımıza nasıl geldi, o zaman?
General Sîsî (Abdülfettah Saîd Hüseyin Halîl es-Sîsî) Mısır’ın başına nasıl geldiyse öyle...
Yâni darbeyle...
***
Türkiye’de bu projeyi “Dil Devrimi” diye sundular.
Lâkin bu isim hep “eğreti” durdu.
“Dil Devrimi” sözü, işin özüne aykırıydı.
Ne kadar aykırı?
“Adam bıçaklama” fiiline “ameliyat” demek kadar...
Teptim, keçe oldu; sivrilttim, külâh oldu...
***
1935 öncesine bir bakalım da şu “devrim” nerden alınmış ve nereye konulmuş, görüp anlayalım.
Türkçede “devrim” kelimesi aslında “çevrilme, katlanma, bükülme, inhinâ” demektir (bk. Şemseddîn Sâmî, Kaamûs-ı Türkî).
TDK’nın tesbîtine göre bâzı beldelerde -meselâ Bolvadin’de- bu kelime “sofra” mânâsında da kullanılırmış.
Evet, 1935’ten önce “devrim”in bunlardan farklı bir mânâsı -TDK kayıtlarına göre- yok.
Devamı: https://www.yeniakit.com.tr/yazarlar/c-yakup-simsek/dil-darbesi-devrim-midir-28905.html
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.