• İstanbul 19 °C
  • Ankara 21 °C

D. Mehmet Doğan: Türkçe verimli toprağını kaybetmeye devam ediyor

D. Mehmet Doğan: Türkçe verimli toprağını kaybetmeye devam ediyor
Kârisine Kitap Sualleri

Yakın zamanda ruh, gönül ve zihin dünyanızda müspet tesir icra eden bir kitap adı lütfeder misiniz?

Sürekli okuyan, kitaplarla meşgul olan, hatta bunu iş edinen biri için yakın zamanla uzak zamanı ayırd etmek zor. Öyle kitaplar var ki, yakın zamanda tekrar okudum. İlk okuduğumdan daha farklı keşifler yaptım, heyecanlar hissettim. Kitabı çevreden, zamandan tecrit olarak okuyamıyoruz. Zamanla bilgimiz, tecrübemiz artıyor; dünyamız, hayatımız değişiyor. Okumalarımız da keza ona göre şekilleniyor.

Sizde bu tesiri var eden âmil nedir?

Safahat'ı defalarca okudum, her okuyuşumda daha önce dikkatimden kaçan hususlar olduğunu gördüm. Yarınki Türkiye'yi ilk okuduğumda dikkatimi çeken, beni heyecanlandıran yerlerle son okuduğumda zihnimi kanatlandıran kısımlar farklı idi. Mithat Cemâl'in Mehmed Akif'ini büyük bir heyecanla okumuştum. Sonraki okuyuşlarımda yazarın Akif'i sisteme hoş gösterme maksatlı kısımlarından fazla rahatsız olmadım. Her kitap döneminden izler taşır. Tanpınar'ın Beş Şehir'ini her okuyuşumda, "keşke üstad en az on şehir yazsa idi" diye hayıflanırım. Edirne'siz bir Türkiye resmi olabilir mi? Ya Manisa, Kastamonu, Amasya, Trabzon, Diyarbakır... Belki on beş şehir, yirmi şehir olmalıydı. Safiye Erol'un Ciğerdelen'ini hayli geç okudum. Bu da keşkelerimdendir. Mithan Enç'in Uzun Çarşı'nın Uluları bir şehrin derinliğine vakıf olmanın ne demek oJduğunu gösterdi bana. Beşir Ayvazoğlu'nun 1924-Bir Fotoğrafın Hikâyesi kitabı bir dönemin nasıl * okunacağını gösteren bir kitap olarak hep yakınımda durur. Yunus'un Divanı'nından, Galib'in Hüsnü Aşk'ından mahrum kalmamaya çalışıyorum. Hele Dedem Korkud'suz hiç olmam!

"Bu eseri mutlaka okumalısınız" diyerek etrafınıza tavsiye ediyor musunuz?

Okuduğum kitapları zaman zaman kısa da olsa tanıtıyorum. Bu aynı zamaffda tavsiye anlamına geliyor. Sözlü tavsiyelerim de oluyor. Daha çok bir yazarın bütün olarak okunmasını tavsiye ediyorum. Yahya Kemal, Ahmet Haşim, Ahmet Hamdi Tanpınar, Nureddin Topçu, Refik Halit Karay, Tarık Buğra... İlk külliyat listem.

Sizin için manâlı kitapların ferdi okuma dışında cemiyet halinde okunmasını faydalı buluyor musunuz?

Belirli kitapları guruplar halinde okumak, eğer bir okutucu, yani okunurken ve okunduktan sonra fikrine başvurulacak birileri varsa, daha yararlı olur. Ama temel metinlerin geniş kitlelerce okunması önemli bir konudur. Bununla ilgili olarak listeler de ihtiva eden kılavuz mahiyetinde Neden Klasiklerimiz Yok? kitabım var.

Kendi kimliğinizi bir kitap ya da müellifle adlandırıyor musunuz?

Çok okuyorum, çoklu okuyorum. Aynı zamanda bir edebi eserle bir fikir eserini birlikte okuduğum oluyor. Araya başka kitaplar giriyor. Bir kişiyle özdeşleşmek mümkün değil. Fakat bazı isimler hep sizinle birlikte oluyor.

Kitap okurken eserde tercih edilen dil sizin tercihinizi etkiliyor mu?

Kitabın dili gittikçe önem kazanıyor. Çünkü Türkçe verimli toprağını kaybetmeye devam ediyor. Sınırlı sayıda kelime ile -bir kısmı sakat Türkçe, bir kısmı yabancı kelimelerle dolu- eser vermeye çalışan yazarlar, fikir adamları beni sukut-ı hayale uğratıyor. Bazılarını Türkçeye tercüme eder gibi okuyorum. Böyle sıkıştığım anlarda yukarıda ismi geçen yazarları okuyarak zihin tazelemesi yapıyorum.

Kitap alırken kitabın isim, kapak, kâğıt gibi şekli size tesir ediyor mu?

Bunları önemserim, kitaba özen gösterildiğinin belirtisidir bunlar.

Fakat içini, muhtevasını daha fazla önemserim.

Kitabı neşreden yayınevi sizin için mühim mi?

Bazı yayınevleri emniyet telkin eder. Kitaba gereken dikkatin gösterildiğinin güveni ile yaklaşırsınız bu yayınevlerinin eserlerine.

Gerçek Hayat

26 AĞUSTOS - 1 EYLÜL 2019

Bu haber toplam 1239 defa okunmuştur
  • Yorumlar 2
    UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
    Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
    Diğer Haberler
    Tüm Hakları Saklıdır © 2012 Türkiye Yazarlar Birliği | İzinsiz ve kaynak gösterilmeden yayınlanamaz. Sitede yayınlanan yazıların sorumluluğu yazarlarına aittir.
    Tel : 0312 232 05 71 - 72 | Faks : 0312 232 05 71-72 | Haber Scripti: CM Bilişim