Edebiyat Festivali’nin Dördüncü Gününde Şairler Konuştu

ŞİİR YAZMAK

Edebiyat Festivalinin dördüncü gününün ilk oturumu “Şiir Yazmak” başlığını taşıyordu. Değerli şair Şeref Akbaba’nın moderatörlüğündeki oturumda Prof. Dr. Hasan Aksay ve Osman Özbahçe konuşmaları ile şiirin yazılması, okunması ve incelenmesi meseleleri üzerinde durdular.

Hasan Akay: “Şiirler hemhal olmak lazım”

Osman Özbahçe “Modern Şiirimizin Kökleri” başlıklı konuşmasına, şiirin geçmişten günümüze nasıl değiştiğini ve modern şiirinin ne olduğunu anlattı: “Aslında şiirden bahsetmek giderek zorlaşıyor. Bu şiire ilgi duyup duymamak meselesinden çıktı. Şiirin de kabahati var bunda. Şiir son yüzyılda çok değişti. Şiirden bahsedince aynı şeyden söz ettiğimizi zannediyoruz ama aynı şeyden söz etmiyoruz aslında. Bugün şiir diye konuşmaya başladığımızda bir sürü farklı şiir anlayışı olduğunu görüyoruz. Şiir “modern şiir” adı altında farklı bir türe dönüştü. Mesela geçmiş yüzyıllarda İmam Şafii dini bir meseleyi şiir biçiminde yazabiliyordu ve herkes anlıyordu. Biz 1920’li 30’lu 40’lı ve 50’li yıllardan şairler alalım ve şiirlerini okuyalım. Aralarında çok büyük esaslı farklar olduğunu görürüz. Hem biçim hem de içerik olarak. Mesela şiir okumak istiyorum diyerek popüler veya öne çıkan şairlerden birini okuduğunuzda tad alamıyorsunuz. Çünkü bu iş biraz teknik analize dönüştü.” Sözlerine İkinci Yeni şiirinin getirdiği yeniliğin modern şiir dediğimiz şeyle alakasının ne olduğunu inceleyerek devam etti. 

Prof. Dr. Hasan Akay ise “Şiire Yeniden Bakmak” başlıklı konuşmasına, şiirin tanımını araştırarak başladı: “Dünyanın belli başlı meseleleri var. Bunların içinde şiir var mı? Şiirin tanımı yoktur. Varlığı kabul edilen ama tanımı yapılamayan bir şeydir şiir. Peki şiir okunan bir şey midir? Evet, şiir söylenen ve okunan bir şeydi. Sonra yazılan bir şey haline geldi. 15-20 yıldır da görünen bir şey haline geldi.” Sözlerine şiir okumanın anlamı üzerin konuşan Akay, “Şiire çok yönlü bakışlara ihtiyacımız var. Tek yönlü olarak bakamıyoruz. Bu yüzyılın “çoklu bakış” diye anlayışı var. Yunus Emre “kendini okumak”tan bahseder. Herkes şiiri okuduğunda aslında kendini okur. Şiir konuşur ama başka bir dilde konuşur. Okuyucu bazen anlamaz bu dili. Anlamak için kelime ve kavramlar üzerinde durmak, gerekirse lügatten de faydalanarak bağlantılar kurmak gerekir” dedi.

Şiir Sokakta Yazılır

“Şiir Sokakta Yazılır” başlıklı söyleşiye konuk olan şair İsmail Kılıçarslan, “Benim açımdan şiir sokakta yazılır. Ben şiiri sokakta buldum. Çünkü ben sokağın bir tanım olarak hayatın bütün izlerini barındırdığını düşünürüm. Sokakta öğrenilen şey kitaptan öğrenilen şeyden daha önemlidir. Bu biraz benim kalemimle ilgili. Çünkü ben İstanbul’a geldiğimde kendimi sokakta buldum.” diyerek sözlerine başladı.

“Hayata Dair Öğrendiğim Her Şeyi Sokakta Öğrendim”

Konuşmasını hayatı öğrendiği sokakları anlatarak devam eden Kılıçarslan, sözlerini şöyle sürdürdü: “Sokağa düşmek ne demek? Hayatta kalman lazım bir şeyler yapman lazım. 94’ten 2000’e kadar sokakta Hayata dair bütün bilgimi o altı yıl içinde edindim. Seninle aynı düşünmeyen insanlarla zabıtadan birlikte kaçtık. Ben bana benzemeyene karşı gereğinden fazla sert olamadım. Bana benzemeyenin günün birinde benimle eşitlenebileceği fikrine sahip oldum. Şiir sokakta yazılır mı? Evet benim açımdan şeksiz şüphesiz. Bugün sokağı hayatımızdan çıkardık. Bütün bilgilerimizi teorik alanda öğreniyoruz. Pratik alan sokakta öğrenilir.”

Program sonunda bazı şiirlerini de seslendiren şair, kültürel iktidar meselesinin ülkemizde çok yanlış anlaşıldığını söyleyerek, kültürel hegemonyanın Batı merkezli bir hegemonya olduğunu, burada ne düşünüyor, ne giyiyor, ne seyrediyorsak, Batı’da karar verildiğinin altını çizdi.

Bu yıl "Yazmak ve Yaşamak" teması üzerinden hazırlanan festivalde, 40'ı aşkın oturumda 100'e yakın konuşmacı yer alacak. Şiir ve müzik dinletilerinin de katılımcılarla buluşacağı festival, 15 Aralık'ta sona erecek.