• İstanbul 19 °C
  • Ankara 13 °C

Elif Sönmezışık: Naif

Elif Sönmezışık: Naif
-Ruzname; Kelime Günlüğü'nden-
Kelimeler köşeye sıkıştırır bazen. Aklınızdan, gönlünüzden geçenlerle yolları bir türlü kesişmez. Öyle olunca ifade edilmeyenler gönlünüze yük olur. Bazen de bir kelimeyi çok sevdiğinizde ya da tersi durumlarda onu ifade edecek başka kelimeleri yoklarsınız. Bu defa da diğer kelimeler o bir kelime için gayretsiz kalıverir. Ya her birinin nutku tutulur ya da isteksiz sıralanmışlıklarının tatsızlıkları yüzünden uzaklaşırsınız. Geriye şöyle bir şey kalır: Bir ifadenin ulaşılan ya da ulaşılamayan ne çok ihtimali var…
 
Sokağın nabzı da biraz böyle bir ruh haline yakın. Yoksa galatımeşhurlarla bu kadar barışık olabilir miydik? Yalnızca sesini, esnekliğini, söylenişini seviyoruz diye, önündeki ve ardındakilerle çok kere iyi geçinebiliyor diye kelimelere farklı manalar yüklemezdik.
 
Divan edebiyatının kelimelerle ince ince işlenen bir sanat türü olduğunu anlatan bir üstattan dinlemiştim. Bugünlerde unutup yüzüne bile bakmadığımız nice kelimeler, girift manaları sayesinde koca koca cümlelere bedel bir vakara, duyguları uyandırma gücüne sahipmiş meğer.
 
Sözlükler en çok ifadeye hayat veren kelimeler biriktirebildiği için değerlidir. Sokakta unutulsalar da kayıt altında tutulmuş oluyorlar. Sözlük okumaktan maharet yalnızca bilmediğiniz kelimelerle tanışmak da değil. Çok iyi bildiğiniz ama sokakta türlü hengâmeyle anılageldiğinden aklınızı kurcalayan kelimelerin tam karşılığını zihninize yazabilmek için. Yüzyıllardan sonra elimizde kalan dil envanterine hem ses hem de mana itibariyle yabancı kalmamak için.
 
Teknolojik iletişim, kimi zaman ilginç bir şekilde eski ve unutulmuş kelimeleri de hatırlatıyor; kalburüstü dile dolanmış kelimeleri de. Kelime ise hatırlandığı ve kulağa da hoş geldiği anda sokağa iniyor, çoğalıyor. Naif de bunlardan biri.
 
Sokağa indiğinden bu yana narin, nazenin, latif, hassas ne kadar iş, oluş ve durum varsa naif kelimesiyle karşılandığı üzerine düşünmek, bir kelimeyi kazanırken aynı anda kaybetmek yahut aslından bihaber hâlde başka türlü ve yanlış yerleştirmekle ilgili çağrışımlarla buluşturdu yeniden.
 
Sokak güçlü bir aktarıcı. Ferdi pişiren ve en azından içinde yaşadığı coğrafyayı en iyi yansıtan mikro manzara. Bir vakitler dinledikçe merakları celbeden ve eski İstanbul sokaklarının özlenen külhanbeyi ağzından yahut ortak bir türküyü tutturmuş gibi karşılıklı atışan esnaf ağzından veya mahallenin büyükannelerinin hicivli, göndermeli, bol atasözlü vakarlı sohbetlerinden geriye fazla bir şey kalmasa da; bol argolu ve küfürlü konuşmaların başını alamaz olmuşsa da; sokak, her halükârda içinde olduğunuz atmosferin en net tasviridir.
 
Bir kelimenin sokağa inişi bu bakımdan önemli. Bugünle dün arasındaki fark; sokağa inen nitelikli kelimelerin giderek azalıyor olması.
 
Peki naif kelimesine ne yaptık?
 
Fransızca kökenli naif, plastik sanatlarla uğraşanların kimileri için kullanılan özel bir sıfat. Bu bakımdan sanat terminolojisinden günlük dile geçiş yapmış, bir nevi teknik kelime.
 
Günlük dil içerisinde naiflik, narinlik ve hassasiyetle bağdaştırılıyor ama manası bu tanımlamadan çok uzak. Olumlu da değil.
Bu haber toplam 365 defa okunmuştur
  • Yorumlar 0
    UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
    Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
    Bu habere henüz yorum eklenmemiştir.
Diğer Haberler
Tüm Hakları Saklıdır © 2012 Türkiye Yazarlar Birliği | İzinsiz ve kaynak gösterilmeden yayınlanamaz. Sitede yayınlanan yazıların sorumluluğu yazarlarına aittir.
Tel : 0312 232 05 71 - 72 | Faks : 0312 232 05 71-72 | Haber Scripti: CM Bilişim