Ev nedir, insanın evle ilişkisi nasıl olmalı?

İslam Araştırmaları Vakfı’nın yıllardır yayınladığı tartışmalı toplantılar dizisinin 20.si olan Mesken ve Mesken Mimarimiz başlıklı kitap, ev ve ev mimarisi üzerine az sayıda Türkçe kaynaktan bir tanesi olarak dikkatimizi çekti. İçeriğine dahi bakmadan varlığının kıymetine binaen ele aldığımız kitap, bu noktada yayınlanan ilk örneklerden olması ve çok fazla çalışmak gerektiğini göstermesi bakımından önemli bir eser.

Kitapta yazıları yer alan isimler şunlar: Ali Özek, Abdülaziz Bayındır, Turgut Cansever, Mehmet Ateşin, İbrahim Canan, Himmet Taşkömür, Ali Murat Daryal, Sadettin Ökten. Kitabın sonunda mesken ile ilgili araştrma planları mevcut.

Burada, kitabın genel bir değerlendirmesini yapmaya çalışıp, Turgut Cansever’in tebliğine odaklanmak istiyorum.

Geniş mesken ama ne kadar geniş?

Kitaptaki pek çok yazının, Kur’an ve Sünnet'te mesken ve mesken mimarisine dair ayetleri defaatle tekrarladıkları dikkati çekiyor. Fakat yazıların, bu ayet ve sünnetlerin bugüne değin nasıl uygulanageldiğini, bugün nasıl uygulanabileceğine dair etraflı bir inceleme yapmadığı maalesef dikkati çekiyor. Bu durum, Kur’an ve hadislerin anlaşılması noktasında da muhtelif zaaflar, yanlış anlaşılmalara kapı aralıyor diyebiliriz.

Bir örnek vermek gerekirse, kitapta, hadislere dayanarak, en çok vurgulanan noktalardan bir tanesinin geniş mesken olduğunu söyleyebiliriz. Fakat bu genişliğin ne kadar olduğu, olabileceği, bu genişliği nasıl düşünebileceğimizi ancak tebliğlerin verdiği nüans bilgilerden, şahsen çıkarmanız mümkün.

“Ev” olgusuyla yeterince ilgilenmedik

'Mahremiyet'in, ev imar edilirken muhakkak dikkate alınması gerektiği, evin, bu mahremiyet çerçevesinde inşa edilmesi gerektiği, kendi adıma kitaptan aldığım en önemli vurgudur diyebilirim. Bugünkü evlerin Batıdan ithal mimarilerinin bu merkezde olmadığı ve hepimizin bu yabancı formata kendimizi adapte etmeye çalıştığımızı üzülerek düşündüm kitabı okurken.

Kitapta ev içi düzenlemelere dair pek bir temasın olmaması, günümüz mesken anlayışına dair çok az araştırmanın olması, Osmanlı döneminin ise hiç dikkate alınmamış olması zikredilmeye değer diğer eksikler.

Turgut Cansever’in yazısına geçmeden önce dikkati çeken bir noktaya daha temas etmek istiyorum: Bugün gündemde bulunan TOKİ evlerinden büyük sitelere, apartmanlara, gökdelenlere kadar pek çok konu bundan 25 sene önce de, detaylıca ele alınıp irdelenmemiş. Apartman ile, betonarme ile, evlerimizin büyüklükleri, iç nizamı ve planları ile yeteri kadar ilgilenmediğimiz gerçeği, geçmişte olduğu sıcaklığını bugün de sürdürüyor. İnsan mekanla oluşan bir canlı olmasa da, mekanın insanın zihninde, düşünüşünde, psikolojisinde ve davranışında belirleyiciliğini inkar edemeyiz. Durum böyle olunca üzerine mesai harcamamızın zaruri olduğu konuların başında, her gün yaşadığımız evlerin fiziki ve psikolojik düzeni geliyor.

Devamı: https://www.dunyabizim.com/polemik/ev-nedir-insanin-evle-iliskisi-nasil-olmali-h17870.html