Fuarlar Yazarların Sığındığı Liman Olmaktan Çıktı

Yayınevleri dışında kendi eserlerini kendisi yayınlayan ve okura doğrudan ulaşmak isteyen yazarların ve şairlerin artık eserlerini kaleme alma hayalleri, yok olmakla karşı karşıya.

Bu ülkenin eli kalem tutan yazarlarının ve şairlerinin yerelde elini kolunu bağlayan bu tutum, diğer olumsuzluklarla beraber gittikçe şairi ve yazarı dar bir çemberde sıkıştırmaya ve eninde-sonunda yerelde eser veren şairlerle yazarları bitirme noktasına gelmektedir.

Kitap satışlarının gittikçe düştüğü, her şeyin sanal ortama bağlandığı günümüzde ayakta kalan yayınevlerinin fuarlara katılımı ve her şehirde gezici durumunda olması, matbaaların-basımevlerinin gerekli-gereksiz tercüme-çeviri romanlarla, telif hakları serbest kalan şairlerin ve yazarların eserlerini sadece basıp, fuarlarda boy göstermesi, işini hakkıyla yapanları da etkilemektedir.

Bu tür uygulamalarla sahipsiz bırakılan yazarlarla şairler, kendi çalışmalarına destek sunulmadığı için, mevcut şartlarda eser üretmeyi bırakmaları söz konusu.

A… Şehrinde yaşayan, A… Şehrine dair eserler kaleme alan ve kendi şehrinin adını taşıyan fuara katılan bir yazarın-şairin günlerce süren koşturmada talep görmeyen çalışmaların nihayetinde  kendi şehrinde gerekli ilgiden ve alakadan öte kalması-bırakılması, kabul edilebilir durum değildir.

Şehir adlarını taşıyan kitap fuarlarında yerellik esas iken, ulusal yayınevlerinin ve birçoğu şehir dışından gelen kitapçı-matbaacı satışçıların gölgesinde yerel yazarların ve şairlerin gereken ilgiden ve alakadan yoksun-mahrûm kalması, o şehrin tanınması ve tanıtılması açısından dikkate alınması gereken ilk husustur.

Ulusal anlamda okurla kitabı buluşturmak, okura aracısız kitap hizmeti sunma, elbette önemlidir.

Bir şehirde Ulusal Kitap Fuarı düzenlenmesi esastır, kültürel anlamda.

Yerelde böylesi Kitap-okur buluşmaları, eser veren isimlerle yapılmadıkça, yayınevlerinin yerel şairlerle yazarlar üzerindeki baskısı devam ettikçe bir şehrin eser vermiş kalemlere vefası söz konusu olması imkânsız görünmektedir.

A… Şehri’nde eli kalem tutan, eser veren, o şehirde doğmuş, büyümüş, yaşamakta olan, sadece kendi eserlerini kendisi yayınlayan yazarlara v e şairlere iki-üç günlük bir kitap-okur buluşması sağlanmadıkça, yazarların ve şairlerin yalnızlığı-kimsesizliği sürecektir.

Bu tarz devam eden ulusal fuarlar, yereldeki kalemleri zamanla ortadan kaldıracak, oldukça kendi imkânıyla eser ortaya koymuş isimleri küstürmeye devam edecektir.

Kitap-Okur Buluşması’nda sadece şairin-yazarın kendi eserini-eserlerini standında imzalayacağı, okuruyla buluşacağı yerel fuarların her şehirde düzenlenmesi bir kural-kâide haline getirilmelidir.

Ulusal Kitap Fuarları’nda yayınevlerine-kitapçılara verilen geniş standlar karşısında yerelde eser veren şairlere-yazarlara ve kültürel aktivitelerde bulunan derneklere tahsis edilen standlar arasında bir dengenin olmayışı söz konusudur.

“Birine dokuz pul dokuz kişiye bir pul” orantısı olduğu müddetçe, Ulusal Kitap Fuarları’nın yapıldığı şehirde o şehrin yazarına ve şairine karşı saygınlığın söz konusu edilmesi mümkün değildir.

Şehirli, çevre ilçelerden gelen kendi şehrinin şairiyle yazarıyla tanışmalı, geniş mekânlarda kitap-okur buluşması sağlanmalı, yerel şairlerin-yazarların eserleri alınmalı, alınması teşvik edilmeli, bunun için alt yapı hazırlanmalı, eldeki imkânlar seferber edilmeli, diğer şehirlerdeki şairlere ve yazarlara ulaşım-konaklama dahil olmak üzere her kolaylık sağlanmalı, şehir merkezinden katılanlara olması gereken ne varsa yapılmalıdır.

Şairi ve yazarı, yılda bir kez de olsa hatırlanmak ister, kendisine sağlanan pozitif ayrımcılığı görmek ister, bunu bekler.

Bu yapılmadığı takdirde 1000 adet basımı yapılan ve çoğu emsalinden üstün kitaplar, hem unutulmuşluk galerisinde yitiklere karışır hem de şairini-yazarını bir daha eser kaleme almaya yöneltmez.

Biz, birçok kişi tanımaktayız ki şiirleriyle isim yapması lazımken, şehrini şiirinde o denli ustalıkla anlatırken şimdi unutulmuşlar arasındadır.

Birçok yazar bilmekteyiz ki yazdıklarıyla şehrin ileride unutulmazları arasına girecekken gereken desteği bulmadığı için, kendisine kolaylık sağlanmadığı için yazmaktan vazgeçmiştir.

Bizim istediğimiz ilgi alanımızda olan Şehir Araştırmaları Merkezi’ne eserlerini aldığımız binlerce şairin-yazarın çoğunun bir-iki eserden sonra meydandan çekildiğidir.

Bu kalemlere yazık olmakta, kazanması gereken şehir, bu tarz uygulamalarla kaybetmektedir, kimselerin farkında olmadan.

Kaybeden şehir ise kazanan kimdir?

Fuarlar, günümüzde yerelde yazarın-şairin sığınacağı liman-koy olmaktan çıkmıştır. Aksi iddia edilirse, bunun canlı örnekleri ortadadır. Buna itirazı olan olur, olması muhtemeldir. Cevaben deriz ki dile getirdiğimiz tüm şehirler için söz konusudur, yaşadığımız şehirle sınırlı değil.