Türkiye Yazarlar Birliği tarafından 5 – 7 Kasım 2010 tarihleri arasında Ankara’da TYB Kültür merkezinde gerçekleştirilen I. Milletlerarası Şehir Tarihi Yazarları Kongresi’nin Bildiriler Kitabı Türkiye Yazarlar Birliği tarafından yayınlandı. Bu gibi milletlerarası nitelik arz eden toplantılar için çok kısa kabul edilebilecek bir sürede yayına hazırlanan kitap, alanında çok ciddi bir eksikliği gidermeye namzet bulunuyor.
Açılış bildirisi ünlü Türk tarihçisi Prof. Dr. Halil İnalcık tarafından sunulan kongreye Prof. Dr. Semavi Eyice, Prof. Dr. Hakan Poyraz, Prof. Dr. Musa Çadırcı sahasının otoriteleri yanında Doç. Dr. Şükrü Karatepe, Doç. Dr. Kamil Uğurlu gibi belediye başkanlığı yapan isimler, yazar Mustafa Armağan, Şair Ömer Erdem, ünlü hikâyecimiz Rasim Özdenören gibi Türk intelijansiyasının çeşitli kesimlerinden katılımlar gerçekleşmişti. Kongrede ayrıca Türkmenistan, Makedonya, İran gibi ülkelerden katılımcılar da bildiri sunma imkânı bulmuşlardı. Söz konusu kitap kongreye sunulan bütün bildirileri ihtiva ediyor. Türkiye Yazarlar Birliği proje safhasından uygulama safhasına kadar yaklaşık 3 yıllık bir dönemi kapsayan Milletlerarası Şehir Tarihi Yazarları Kongresi’nin iki yılda bir tekrarlanarak gelenek halini alması için çalışmalarını sürdürmeye devam ediyor.
Modern tarih yazımının beşiği hüviyetindeki Avrupa’da endüstri devrimi ile birlikte toplumsal hayatta yaşanan değişimlerin en net takip edilebildiği “bir arada yaşama” örgütlenmesi olan şehirler üzerine yazan – çizen sayısı çok fazla olmasına ve söz konusu alan ciddi gelişme göstermesine rağmen, şehircilik anlayışı ile tanınan ve tanımlanan bir medeniyet halkasına mensup İslâm toplumlarında bu yöndeki gelişmeler son derece sınırlı seyrediyor. Ülkemizde de bu alanda çalışan akademisyenler ve araştırmacılar arasında bir enformasyon imkanı bulunmamakla birlikte alanın metodolojik gelişimi için gerekli literatür ve kurumlaşmalar henüz gerçekleştirilememiş durumda. 5 – 7 Kasım 2010 tarihleri arasında Ankara’da gerçekleştirilen Şehir Tarihi Yazarları Kongresi bahse konu alanlardaki boşluğu doldurmayı hedefleyen ciddi bir çalışma olarak tebarüz etmiş bulunuyor.
Sosyolojik, antropolojik, mimari ve tarihsel açıdan şehir tarihi üzerine yazan / kafa yoran kırkın üzerinde katılımcı tarafından sunulan tebliğlerin bir kitapta toplanması ile kongrenin kurumsallaşması adına son derece önemli bir adım atılmış bulunuyor. Muhtevası itibariyle toplumun çok çeşitli kesimlerine hitap etme potansiyeli taşıyan I. Milletlerarası Şehir Tarihi Yazarları Kongresi Bildirileri Kitabı ayrıca kentleşme, şehir tarihi, toplumsal tarih (şehirlerin ekonomik dönüşümleri vb.), şehir ve mimari gibi alanlarda çalışan akademi mensuplarının da en önemli başvuru kaynaklarından birisi olacaktır.
Sunuş
D. Mehmet Doğan - İbrahim Ulvi Yavuz
Açılış Konuşması
D. Mehmet Doğan
TYB Kültür Merkezi I. Milletlerarası Şehir Tarihi Yazarları Kongresi ile açıldı
Üç Osmanlı Payitahtı: Edirne, Bursa ve İstanbul
Prof. Dr. Halil İnalcık
Program
I. BÖLÜM
İstanbul’un Tarihî Eserleri Hakkında Yayın Yapanlar (1950’ye kadar)
Prof. Dr. Semavi EYİCE
Şehir ve Medeniyet
Prof. Dr. Suphi SAATÇİ
Yazdığımız Şehir Yaşadığımız Şehirdir
Ömer ERDEM
Osmanlı Dönemi Şehir Tarihi Yazımında Karşılaşılan Zorluklar
Prof. Dr. Musa ÇADIRCI
İlk Matbu Şehir Tarihimiz Çerçevesinde Bizde Şehir Tarihçiliği
İsmail HACIFETTAHOĞLU
St. Petersburg’da Zamanlar ve Mekanlar
Mustafa ARMAĞAN
II. BÖLÜM
XIX..yy’da Çorum Sancağı’nda İdari ve Mülki Yapı
Doç. Dr. Adem KARA
Kahramanmaraş’ın Tarihi Dokusu
Prof. Dr. Mehmet ÖZKARCI
Diyarbekir: Şehir ve Medeniyet
Mehmet Ali ABAKAY
Efsane ile Hakikat Arasında Bir Şehir Okuması
Mehmet KURTOĞLU
XX.yy Başlarında Ayıntâb’da Sosyal Hayat
Yrd. Doç .Dr. Celal PEKDOĞAN
İnsan, Şehir, Uygarlık ve Hasankeyf
Abdurrahman YİĞİT
Ankara ve İlçeleri Şehir Tarihi Çalışmaları
Abdülkerim ERDOĞAN
İçindekiler
III. BÖLÜM
Şehir ve Felsefe
Prof. Dr. Hakan POYRAZ
Şehir ve Medeniyet Kavramlarının İlişkisi Üzerine
Prof. Dr. Mehmet Mahfuz SÖYLEMEZ
İnsan-Zaman-Mekân Bağlamında Şehirler
Yrd. Doç. Dr. Mehmet BAYARTAN
Şehir, Medeniyet ve Katliam
Yahya DÜZENLİ
Bir Ulu Mabedden Şehri Okumak: Ayasofya’da Olanlar-Bitenler, Yazarlar-Çizerler, Gelenler-
Geçenler
Doç. Dr. Haluk DURSUN
Halil İnalcık’ın Şehir Tarihi Araştırmaları
Bülent ARI
IV. BÖLÜM
Erzurum Şehir Kültüründe Pay Sahibi Şahsiyetler ve Zamanımıza Ulaşan İzleri
Çetin BAYDAR
Eyüp Sabri Paşa ve Harameyn Tarihi
Dr. Mehmet Akif FİDAN
Çağdaş Kosova Türk Şiirinde Prizren Şehri
İskender MUZBEG
Aksaraylı Yazarlar ve Şairler Kitabı Örneğinde Kent ve Edebiyat Çalışmaları
Ömer SOLAK
İhtişam Sarhoşu, Felaketler Mağduru Kutlu Şehir: Antakya
Mehmet TEKİN
Şehr-eminler
İbrahim TERZİOĞLU
V. BÖLÜM
Kültürün Kentin Biçimlenişindeki İşlevi veya Kentin Ruhu
Rasim ÖZDENÖREN
Piyasa Ekonomisine Geçiş ve Kentsel Değişim
Doç. Dr. Şükrü KARATEPE
Üsküp Şehrinde Kütüphane, Arşiv ve Müzelerde Osmanlı ve Türk Kültürünün İzleri
Prof. Dr. Ahmet ŞERİF
Merv Toprağındaki Şehirler
Agageldi ALLANAZAROV
Tarihimiz ve Yazılı Edebiyat
Kömeg KULIYEV
Erzurum Şehir Hayatında Vakıfların Rolü (XV -XVII. Yüzyıllar)
Doç. Dr. Bilgehan PAMUK
VI. BÖLÜM
Osmanlı’da Vakıflar ve Şehircilik
Dr. Nazif ÖZTÜRK
Şehirlerin Sahipleri Kimlerdir?
Muzaffer TAŞYÜREK
Tahran Temelinde Şehirlicilik Sorumluluğu’nun Gelişmesinde Sivil Toplum Kuruluşlarının Rolü
Zehra NEJADBEHRAM
Sanata İlham Veren Şehirler
Metin Önal MENGÜŞOĞLU
Bir Şehir Yazmak
Doç. Dr. Kamil UĞURLU
İslam Şehrinin Tarihi ve Fiziki Gelişmesinde Dinin Rolü
Doç. Dr. Abdullah EKİNCİ
Medeniyet: Din ve Şehir
Yrd. Doç. Dr. Adem Efe
Eyüp ve Eyüp Sultan Sempozyumları
İrfan Çalışan
Kongre Fotoğrafları
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.