İbrahim Tenekeci: Yeni başlangıçlar için

Siyasî bağımsızlığın birinci şartı, iktisadî bağımsızlıktır. Almanya, İkinci Dünya Savaşı sonrasında ordusunu teslim etti ama sanayisini teslim etmedi. Biz hem sanayi ülkesi olamadık hem de tarım ve hayvancılığı garip bıraktık.

Bir yıldır özellikte takip ediyorum. İşsizlik rakamlarıyla beraber fabrika, büyük imalathane ve çok işçili atelye yangınları da artıyor. Neredeyse her gün bir ekmek teknesi bu şekilde kapanıyor. Sayının çokluğu ve hızlı artışı karşısında şüpheye düşen kaç kişi çıkar?

İşsizlik demişken... Eyüp Sultan beldesinde Nişancı Feridun Ahmed Paşa türbesi bulunuyor. Hızır Baba olarak da bilinir. İnsanlar türbenin duvarına dilek ve isteklerini yazıyor. Belli aralıklarla oraya gider, duvardaki yazıları okur ve genel durumla ilgili ‘fikir sahibi’ olmaya çalışırım. Son zamanlarda iş bulma dilekleri çok daha fazla yazılıyor. Kimi kendine, kimi eşine veya evladına iş istiyor. Her şeyi ekonomi sayfalarında, para bültenlerinde bulamayız. Oralarda rakamlar, buralarda hayatlar var.

***

Uzunca bir süredir Anadolu topraklarını geziyorum. Birinci sınıf tarım arazilerinin yirmi yıl içinde nasıl azaldığına ve ne hale geldiğine yakından şahitlik ettim. Birçok ülke denizi doldurup tarım arazisi elde ederken, biz en kıymetli topraklarımızı moloz döküm sahası yapmaktan çekinmiyoruz.

Hem ülkenin önemli kısmında tarım ve hayvancılık geriliyor, hem fabrikalar kapanıyor. Bunun elbette birçok nedeni var.

Son yıllarda komisyonculuk adeta bir ‘kültür’ haline geldi. Sadece ihaleleri, etkinlik işlerini, ajansları kastetmiyorum. Üretici ile tüketici arasındaki komisyoncular, hem etiketleri yükseltiyor hem de iki tarafa birden zarar ettiriyor.

İstanbul’da birçok kıymetli sanayi kuruluşu yıkıldı ve yerine alış veriş merkezi, lüks konut vesaire yapıldı. Bu fabrikaların ciddi bir kısmının başka bir bölgeye taşındığını da söyleyemeyiz. Evet, üretimden tüketim ve eğlence toplumuna doğru bir gidişat görülüyor.

Bir de bizim oradan örnek verelim: Taşköprü kendir fabrikasını önce jüt ipliği tesislerine dönüştürdüler, sonra iki yıllık yüksekokul yaptılar. Şimdi kendir ekimi serbest, fakat fabrikası yok.

Devamı: https://www.yenisafak.com/yazarlar/ibrahimtenekeci/yeni-baslangiclar-icin-2051841