Sultan II. Abdülhamid döneminde ise opera ve tiyatro oyunları da ağırlık kazandı. Necip Karakaya yazdı.
Belki duymak, belki söylemek, belki hissetmek, belki anlamaktır musiki. Ama aslında yaşamaktır ritminde ya da yaşatmaktır ritmiyle bir şeyleri. Bir nağmenin ya da melodinin, nasıl ifade edilirse edilsin, aslında etki alanına girmek ve kendimizde meydana getirdiği hissiyatı liyakatli bir şekilde yaşamaktır musiki. Farklı dünyaları bir araya getirmek ve ortak bir sesi muhteşem bir uyum ve ahenk haline büründürmektir biraz. Nesilleri bağlamaktır birbirine. Yüzyıllar ötesinden seslenmektir bizden sonra gelecek nesillere. Hassasiyetlerimizi yansıtmak ve üzerinde hassasiyetle durduğumuz bütün konuları belirli bir melodik yapı içinde sunmaktır musiki.
Medeniyetin yapı taşlarından biri
İslâm, insanı sosyal hayattan soyutlamamış, bilakis hayatın kendi ritmi içerisinde, kişinin kendi kalbinin varlığını her zaman hatırlatan ritmiyle varlık içindeki yerini alması noktasında yönlendirmiştir. Sözün tesirinin zirve noktada olduğu yıllarda, sözlerin en güzeli ile seslenmiştir insanlığa. Elbette İslâm’ın sesi sihir değildi. İslâm’ın sesi nizam ve intizamdı. Hayat vermekti kurumuş hücrelere. Tedavi etmekti hasta gönülleri inancın sesiyle. İşte bu sesin bir ahengi vardı. Boş bir nida olmaktan berî kılarcasına ve sözü, ses ile bezemeyi telkin eden emir ile mümin gönüllerde yerini bulmuştu. Ve işte böyle oluştu medeniyetimizin asil ahengi, musiki.
Bir medeniyetin en önemli parçalarından biri olan musiki, Osmanlının bütün ihtişamı ile temsil ettiği İslâm Medeniyeti’nin de en önemli yapı taşlarından biriydi ve bu muhteşem medeniyetin bir parçası olarak yerini almıştı. Osmanlıyı, musiki noktasında değerlendirdiğimizde birçok formla karşılaşmakta ve tasavvuf musikisinin temeli sayılabilecek güftelere ve bu güftelerin tekke formlarında icralarına da rastlamaktayız. Hazreti Mevlana, Hazreti Yunus Emre, Hazreti Ahmed Yesevi ve tasavvuf neşvesini gönüllere tattıran diğer zevat-ı kiramın nutk-u şerifleri neredeyse bütün Osmanlı teb’asında bilinen, söylenen ve belirli bir sistematikte söyletilen güfteler olmuştu. Gerek halk arasında gerekse saray erkânınca meşk edilen bu güfteler, Osmanlının tevarüs ettiği musiki geleneğinin icrasının en önemli unsurları haline gelivermişti.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.