Bağımsız Bosna Hersek'in ilk cumhurbaşkanı merhum Aliya İzetbegoviç'i konu alan "İslâmın Uç Beyi Aliya" isimli belgeselin galası, başkent Saraybosna'da yapıldı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyinin Boşnak üyesi Bakir İzetbegoviç'in destekleriyle hazırlanan belgeselin Bosna Kültür Merkezi'ndeki galasına, Türkiye ve Bosna Hersek'ten çok sayıda davetli katıldı.
Bakir İzetbegoviç, gösterim öncesinde yaptığı açıklamada, Aliya ile Bosna Hersekli sanatçıların fazla ilgilenmediğini belirterek, "Her halk mücadelesinin sonunda bazı semboller vardır. Bosna Hersek'in bağımsızlık mücadelesindeki sembollerden biri de Aliya'dır." dedi.
"Onlar olmasaydı, bu ülke de olmazdı, barış da olmazdı"
Bosnalı sanatçıların Aliya’nın mücadelesine yeterince ilgi göstermediğini kaydeden İzzetbegoviç, yerel sanatçılar tarafından da bir gün bu konuda kaliteli dizi, film ve farklı projeler yapılması temennisinde bulundu. İzetbegoviç, Bosnalı sinemacı, senarist ve yapımcıların ülke savunmasında önemli rol oynayan kahramanlar hakkında bugüne kadar hiçbir film yapmadığına işaret ederek, "Onlar olmasaydı, bu ülke de olmazdı, barış da olmazdı." dedi.
Aliya'nın İslâm'ın bu topraklardaki varlığını sürdürmek için çabalamasının yanı sıra demokrasi, özgürlük, çok partili sistemin uygulanması ve ülkedeki çok kültürlü yapıyı da savunduğunu ve bu konularda çok işler yaptığını söylerek, Aliya'yı unutmayan ve bu konuda bir şeyler yapan herkese teşekkür etti.
"Aliya Balkanlar'ın son Osmanlı'sıydı"
Türkiye'nin Saraybosna Büyükelçisi Haldun Koç da iki ülke arasındaki tarihi ve kültürel bağlara işaret ederek, Türkiye ile Bosna Hersek arasında çok özel bir ilişki olduğunu söyledi. Bosna Hersek'in birliği, bütünlüğü ve refahının Türkiye açısından çok önemli olduğunu vurgulayan Koç, "Üst düzey ilişkilerimizin de bu refahın, istikrarın sigortası, geleceği olduğunu düşünüyoruz. Bu ilişkilerin daha da gelişmesini temenni ediyor, rahmetli Aliya'yı saygıyla anıyorum." dedi.
Belgesel projesinin koordinatörü ve yönetmeni Ömer Erdoğan ise Aliya'nın geride kalan yüzyılın son devrimci lideri olduğunu kaydederek, merhum Aliya'nın esasında kan dökülmemesi kaygısında olan bir barış adamı olduğunu ifade etti. Aliya'yı "Balkanlar'ın son Osmanlı'sı" olarak nitelendiren Erdoğan, onun Türkiye dostu bir lider olduğunu vurguladı.
Eski milletvekillerinden Süleyman Gündüz konuşmasında, Bosna sorunuyla 1990’lı yıllardan beri ilgilendiğini, böyle bir belgeselin yapılmasının yakın geçmişin hatırlanması açısından önemli olduğunu belirtti.
D. Mehmet Doğan: “Aliya İzzetbegoviç bütün Balkan coğrafyasına ilahî bir rahmetti.”
Türkiye Yazarlar Birliği Şeref Başkanı D. Mehmet Doğan da toplantıda yaptığı konuşmada Aliya İzzet Begoviç’in 3. Balkan Savaşı olarak tanımladığı Bosna’yı hedef alan son haçlı taarruzunu durdurarak Balkanların adeta ikinci Endülüs olmasını önlediğini belirttikten sonra, şunları söyledi: “Türkiye'nin hayli batısından konuşan; konuşmakla kalmayan, mücadelesiyle çağdaş İslâm dünyasının vicdanı olarak öne çıkan Aliya İzzetbegoviç'in yaptığını Osmanlının gölgesi çekildikten sonra Osmanlı bakiyyesi topraklarda yapan olmamıştı o güne kadar. Aliya, bir asır boyunca istikrarlı şekilde katliama tâbi tutulan bir coğrafyada, her şeyin rağmına varolmayı sürdüreni kuvvetli şekilde hatırlattı.”
Doğan, konuşmasını şöyle tamamladı: “Bugün burada bulunuşumuz, İstanbul’un fethinden 10 yıl sonra Fatih Sultan Mehmet’in 1463’teki kararlılığını 5 asır sonra kuvvetle teyid eden Aliya’nın kararlılığının bir sonucudur. Onun güçlü kararlılığının ve halkının sarsılmaz inancının neticesidir…
Bu inanç geçmişte olduğu gibi, gelecekte de bizi var etmeye devam edecek!
Rahmet olsun Aliya’ya, selâm olsun Bosnalılara!”
"İslâmın Uç Beyi Aliya" isimli belgeselde, merhumun yakın çalışma arkadaşları ve aile fertlerinin yanı sıra Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın da Aliya hakkındaki yorumları bulunuyor.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.