Berlin Türk evinde başlayan toplantı Başbakanlık Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığının desteği ile yapılıyor. Toplantıya Türkiye’den ve Almanya’dan ilim ve fikir adamları bildirileri ile katılıyor.
1914 Osmanlı Devleti ile Almanya ve daha sonra Türkiye Cumhuriyeti ile Almanya arasındaki tarihi münasebetlerin Çanakkale ve Birinci dünya savaş yıllarını kapsayan en yoğun kısmının başladığı zamanlardır.
Osmanlı Devleti Almanya’nın müttefiki olarak birinci dünya savaşında Rusya, Fransa ve İngiltere’ye karşı savaşmıştır. Bu savaşta İngiltere ve Fransa sömürgelerindeki gençleri orduya almış, Müslüman olanları Almanlara karşı, Müslüman olmayanları da Osmanlı Devletine karşı cepheye sürmüştür. Savaş esnasında Almanların aldığı Müslüman esirler Berlin yakınlarındaki Halbmondlager (Hilâl) adlı kampta toplanmış Osmanlı ile müttefik olmanın hatırına onlara çok iyi davranılmıştır. Onlara yapılan muameleyi yerinde görmek, onları bilgilendirmek için Osmanlıdan heyetler istenmiştir. Osmanlı devleti adına Berlin’e giden heyetlerin birinde Mehmet Âkif Ersoy da vardır.
Milli şairimiz Mehmet Âkif 1914 yılı Kasım ayı sonlarında Osmanlı Devleti adına Şeyh Salih Et-Tunusî ile Berlin’e gitmiş ve 1915 yılı Mart ayında İstanbul’a dönmüştür. Bu sebeple 2014 yılı Milli şairimiz Mehmet Âkif’in Berlin’e gidişinin 100. yılıdır. Safahat’ın beşinci bölümü olan Hatıralar’da yer alan Berlin Hatıraları şiiri buradaki gözlemler sonucu yazılmıştır.
Sempozyum öncesinde Berlin’de Nüusdarf-Zossen bölgesinde bulunan Müslüman esirlerin tutulduğu kamp yeri ve Müslüman esirler için yapılan Kubbetüs sahra camiinin yapıldığı mekan ziyaret edildi..Camii bugün tamamen yıkılmış yapıldığı yere çalkan plaketle caminin yeri belirlenmiş. Müslümanlar bir dernek kurarak yeniden caminin yapımını gerçekleştirmeyi amaçlıyorlar. Ayrıca bölgede bulunan müze ziyaret edildi. Şehitlik caminin ziyaretinden sonra fanatiklerin kundakladıkları Mevlâna camiinde cuma namazı eda edildi.
Mehmet Âkif’ 100 yıl önce Berlin’de Sempozyumu TYB Başkanı Prof Dr Hicabi Kırlangıç’ın açış konuşmasıyla başladı. Kırlangıç; Mehmet Âkif’in, Toplum için aldığı görevler, Örnek bir şahsiyet olması, Berlin’de bulunduğu döneme ait hatıralarını için kısa ve veciz konuşmasının ardından toplantının yapılmasında katkılarını esirgemeyen Yurtdışı Türkler ve Akraba Toplulukları Başkanlığına, Yunus Emre Enstitüsü’nün Berlin Türk Kültür merkezi müdürü Prof Dr. Faruk Akyol’a Türkiye’nin Berlin Başkonsolosu Ahmet Başar Şen’e ve Türkiye’nin Berlin Büyükelçisi Hüseyin Avni Karslıoğlu’na teşekkür etti.
TYB Vakfı Mehmet Âkif Araştırmaları Merkezi Başkanı D. Mehmet Doğan konuşmasında:’ Mehmet Âkif’i sürekli yâd etmemiz sebepsiz değilse, Berlin günlerini de hatırlamamız sebepsiz değildir. Bu büyük şair bizim için şair olmaktan öte bir değer taşıyor.
Hayatın içinden bir adam, hayatını Hakk’a ve halka adamış bir büyük ruh. Bütün varını dini, milleti ve devleti için harcadı.
Hem büyük şair, hem büyük insan. Örnek bir şahsiyet.Kutup yıldızı gibi Âkif’e bakarak yönümüzü tayin edebiliriz.Hayatın içinden bir adam olan Âkif, tarihimizin bir parçası. Balkan savaşı bize onu hatırlatıyor. Birinci Dünya savaşını o yorumladı ve yazdı. İşte büyük savaş ederken 100 yıl önce tam da bu günlerde O Berlin’de idi. Almanlara esir düşen Müslüman Askerleri aydınlatmak için.
Savaşta oğlunu kaybetmiş olan Alman kadına hitabı şehid anneleri ile duygusallık bağı kurma daveti insanlık temelinde bir ortak kaderi vurgulamaktadır.
Değil mi bir anasın sen?
Değil mi bir Almansın
O halde fikir ile vicdana
Sahib insansın
O halde Asyalı ve başka ırktan diye kadın olan senin gibi
Âkif Burada vazifesini Hakkıyla yaptı. Üstüne üstlük bizim için büyük değerler taşıyan bazı şiirlerini burada yazdı. Bunların başında ‘’Berlin Hatıraları’’ gelir.’dedi
Prof. Dr. Faruk Akyol (Berlin Yunus Emre Türk Kültür Merkezi Müdürü)da ‘hayattan edebden nasibi olmayanların Mehmet Âkif’i anlamakta zorlanacaklarını ifade ederek M.Âkif sebatın azmin, dinin bir medeniyet cevabı olduğunu vurguladı.
Berlin büyükelçisi Hüseyin Avni Karslıoğlu da konuşmasında M.Âkif’in tek bir boyu ile tanınmasının mümkün olmadığına işaret ederek ‘ Âkif zaman ve kişilik boyutu ile tanınmadan ‘ tanınamayacağını belitti.
Mehmet Âkif 100.yılında sempozyumunun ilk gününde iki oturum yapıldı. Birinci oturumda Doç. Dr. Nazım Elmas: Berlin’de Bir Şair Mehmet Âkif, Kadir Kon: Mehmet Âkif’in Berlin Seyahati, Dr. Mark Feuerle: Modern Öncesi Dönemde Türk-Alman Diplomasisi, Dr. Alexander Will: Birinci Dünya Savaşı Dönemi Osmanlı-Alman İlişkilerinde Cihad Propagandası, Etkisi ve Problemleri kodularında tebliğlerini sundular. Oturum başkanı Prof. Dr. Mustafa Gencer idi.
2.Oturum:
Oturum Başkanı (Prof. Dr. Hicabi Kırlangıç)
Hüseyin Taş: Mehmet Âkif’in Almanya Günlerinin Eserleri
Üzerindeki Etkisi Prof. Dr. Mustafa Gencer: “Dinleri var, işimiz gibi, işlerivar dinimiz gibi”: Mehmet Âkif’in, Avrupa ve Osmanlı Modernleşmesi Hakk’nda Düşünceleri
Prof. Dr. Turan Koç: Sanatını Aşan Şair Âkif
Haber: Ferhat KOÇ
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.