15 Aralık 2018’de görsel söyleşi/konferans şeklinde gerçekleştirilen programda Ahi Evran Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölüm Başkanı Prof. Dr. Salahaddin Bekki, 1-7 Haziran 2018 tarihleri arasında yer aldığı Moğolistan Milli Üniversitesi Asya Araştırmaları Bölümü Türkoloji Anabilim Dalı Başkanlığınca Moğolistan’ın başkenti Ulanbator’da gerçekleştirilen “Köktürk Yazısının Okunuşunun 125. Yılında Orhun’dan Anadolu’ya Uluslararası Türkoloji Sempozyumu” hakkında bilgi vererek herkesin büyük bir heyecanla gidip görmek isteyeceği bölgeye dair edindiği tecrübeleri dinleyicilerle paylaştı.
Moğolistan’da bulunuş amacının her ne kadar sempozyuma katılmak olsa da oraları görme hevesinin bilimsel kaygının önüne geçtiğini belirten Bekki, sempozyum bildirilerinin 2 cilt olarak basıldığını ve sempozyuma Türkiye’den 20 yaşındaki gençlerden 80 yaşındaki aksakallıları kapsayan 120 bilim insanının katıldığını belirtti.
Moğolistan’a yolculuğunun İstanbul Atatürk Havalimanından başlamasıyla bir günün yolda geçtikten sonra Ulanbator’a ulaştıklarını belirten Bekki, Moğolistan’ın tarihi, ekonomisi, para birimi, coğrafyası, nüfusu, dili, alfabesi, inancı, iklimi, başkenti, yemek kültürü ve şehre dair bazı bilgiler verdi.
Bekki sunumunun “Sempozyum 3 Haziran 2018” başlığında, 2 Haziran yolda geçtiği için bildiri sunumlarının tek güne toplanarak gerçekleştiğini belirtti.
“4 Haziran Pazartesi İlk Heyecan” başlığında Tonyukuk Bengü Taşlarını görmeye giderken edindiği tecrübelere değinen Bekki, taşlara dair bazı bilgiler verdi ve Vahit Türk hocanın o esnada İki Bengü Taş için yaptığı şu yorumu aktardı: “Issız bozkırda Türk kadar yalnız, Türk gibi yalnız, Türk gibi bin yıllara tek başına meydan okuyan, tarihin şahidi, Türkün coğrafyaya mührü Bilge Tonyukuk anıt-yazıtları”. Bengü Taşların yanı sıra aynı gün içerisinde ziyaret ettikleri Cengiz Han Atlı Heykel Kompleksi, Ulanbator şehir müzesi vb. birçok kültür merkezine dair bilgiler aktardı.
“5 Haziran Salı İkinci Büyük Gün: Orhun Vadisine Hareket” başlığında Anar Çadır Kampı’na, Köl Tigin ve Bengü Taşlarının bulunduğu müzeye, Erdene Zuu Manastırına, Harhorin Müzesine ziyaretleri esnasında yaptığı gözlemleri büyük bir titizlikle dinleyicilere açıkladı.
“6 Haziran Kamptan Ayrılış ve Uygurların Başkenti Karabalsagun’a Hareket” bölümünde Karabalsagun’a dair bilgiler veren Bekki, Ulanbator’a hareket etmeleriyle gezilerinin sona erdiğini belirterek 7 Haziran’da Anayurda döndüklerini söyledi. Sempozyum ve geziye dair son bir değerlendirme yapan Bekki, dilimizin, kültürümüzün, bedenlerimizin yaratıldığı coğrafyayı bizzat yerinde görmenin önemli bir tecrübe olduğunu belirterek sempozyumun düzenlenmesindeki olağanüstü gayretlerinden ötürü bilim insanı Doç. Dr. Şaban Doğan’a teşekkürlerini iletti.
Salahaddin Bekki son olarak Coğrafya kader midir? başlığında Türk dünyasının ortak kökü ve değeri olan Bengü Taşlara dair bilgiler verdi ve Bengü Taşlara dair yapılması gerekenler hakkında şu sözleri sarf etti:
“Yankısı dünya tarihinin hemen her sayfasına ulaşacak olan 13 asırlık destansı yürüyüşün başlangıç komutunu sanki kendileri vermemiş gibi, bizi mütevazı bir sükûnetle karşılayan Orhun Nehri’nin her damlası ve Ötüken Yış’ın her karışı, hala damarlarımızda coğrafyanın kader olamayacağını fısıldayan atalar ruhu ile dolu idi adeta… Acilen Tonyukuk Bengü Taşları koruma altına alınmalıdır. İlk Türk şehri, Uygurların başkenti olan Karabalgasun’da kazılar yapılıp toprak altında kalan Türk maddi kültürü gün yüzüne çıkarılmalıdır.”
Bekki, Orhun’dan başlayan batıya yürüyüşümüzün geriye çekilişlerle son durağı Türkiye Cumhuriyeti’dir. Ona gözümüz gibi bakmalı, birliğimiz ve dirliğimiz her ne pahasına olursa olsun korumalıyız” diyerek sözlerine son verdi.
Programın bitiminde, Türkiye Yazarlar Birliği Kırşehir Temsilciliğini yürüten Yrd. Doç Dr. Maksut Yiğitbaş, konuşmalarından ötürü Prof. Dr. Salahaddin Bekki’ye teşekkürlerini ileterek Türkiye Yazarlar Birliği Katılım Belgesi takdim etti.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.