Tahran Zirvesi’nde krize giren Astana süreci (daha özelde Türkiye-Rusya ilişkileri) bir kez daha önemli bir sınavdan geçti. Her iki ülke liderinin gündemde olmayan ama gündemin mecbur bıraktığı zirve 17 Eylül’de Soçi’de gerçekleşti. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, İdlib’de silahlardan arındırılmış bölge konusunda mutabık olduklarını tüm dünyaya ilan ederken, Rusya Savunma Bakanlığı’ndan da, “İdlib’de operasyon düzenlenmeyecek” açıklaması geldi.
Peki, bu iki açıklama ne anlama geliyor? Söyleyelim: Bu, bir de facto ateşkes ilanıdır. Türkiye’nin Tahran’da ısrarla vurguladığı, çağrıda bulunduğu, fakat Rusya-İran ikilisinin bir türlü yanaşmadığı ateşkes teklifinin dolaylı kabulüdür. Türkiye, İdlib’teki krizin çözümü noktasında Rusya’yı ikna etmiş görünmektedir.
Bu ikna sürecinde İran, devre dışı bırakılmıştır. Soçi’deki toplantıya İran’ın dâhil edilmemesi, atlanılmaması gereken önemli bir detaydır. Bu da bize, başta Suriye meselesi olmak üzere, “Genişletilmiş Avrasya” merkezli bölgesel meselelerde iki inisiyatif sahibi ülkenin Türkiye ve Rusya olduğu gerçeğini bir kez daha göstermektedir.
Peki, Tahran’da İran’a bir adım yakın duran Rusya, Soçi’de niçin bir kez daha Türkiye demek zorunda kalmış ve onu tercih etmiştir? Söyleyelim… Rusya bu süreçte en azından Türkiye’nin şakasının olmadığını görmüştür. Ankara’nın hem sahada ortaya koyduğu kararlılık hem de diplomasi atakları burada etkili sonuç vermiştir.
Biraz daha açmak gerekirse; Türkiye’nin sınıra yaptığı askeri yığınak ve kontrolü altında bulunan bölgelere gerçekleştirdiği sevkiyat ile sahada her türlü olasılığı göze aldığını (buna savaş da dâhil) açıkça ortaya koyması ve bunun yanın sıra gerek Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın gerekse de Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun ABD medyasında yer alan makalelerinde verdikleri mesaj, Rusya’ya çok bir seçenek bırakmamış görünüyor.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.