MUSTAFA TEKİN: DİN TARTIŞMALARINDA GELENEK

Geçen yazımızda dinlerin “hemen” ve şimdi” anlamında modern olanı temsil ettiğini söylemiştik. Bu anlamda düşünüldüğünde, tarihte örnekleri görüleceği üzere gerçekliklere direnen gelenekselliği kırmak için dinler epey uğraşmışlardır. Fakat bu, sanıldığı gibi geleneği tamamen yıkan bir içeriğe sahip olmamıştır. İşte tam da bu sebeple, gelenek ile din arasındaki nazik ilişkinin iyi korunması gerekir.

Kur’an arap toplumuna hitap ederken bir yerellikten hareket etmişti. Özellikle Hz. İbrahim’e yaptığı vurguların özel anlamlarından birisi geleneğe olan vurgudur. Şayet bunlar hatırlatılmazsa, ya da bir din bunları kendisine referans yapmazsa onun toplumda başarılı olma şansı yoktur. Nitekim Hz. Peygamber, Hz. İbrahim’e ait birçok sünneti devam ettirirken, onların toplumda birer gelenek olduğunu unutmayalım.

Kur’an’da Allah ile arap müşrikler arasında geçen diyalogta, müşrikler Hz. İbrahim’in müşrik olduğunu iddia ederlerken de bir geleneğe yaslanmak, söylemlerine gelenekten bir referans bulma peşindedirler. Aynı şekilde Hz. İbrahim’in “hanif” olduğu vurgusu da geleneğe bir başka göndermedir.

Peki Kur’an bunu sadece gelenekte olduğu için mi tartışmaktadır? Tabii ki hayır. Kur’an’ın öncelikle ilgilendiği şey hakikat ve gerçekliktir. Yani Allah’ın var ve bir olması bu evrenin bir hakikatidir. Bir paradigma olan bu hakikat bozulduğu zaman, onun altındaki tikel hayat alanları da bir bozulmaya uğramaktadır. Bu, gömleğin üst düğmesini yanlış iliklemek gibi bir şeydir. Doğrusu kutsal kitapların, insanların dünyaya farklı bir perspektifle bakmalarını sağlamaktır.

Devamı: https://www.milatgazetesi.com/prof-dr-mustafa-tekin/din-tartismalarinda-gelenek/haber-192566