RAHİM ER: BU EZANLAR, O EZANLAR DEĞİL!

“Ezan-ı Muhammedî” diye muhterem ve muhteşem bir şiir de yazmış olan merhum Yahya Kemal’in “Üsküp’te Ezan Sesleri” başlıklı bu satırlarını okuyup da çarpılmamak, sarsılmamak ve aynı zamanda kederlenmemek mümkün değil.

Nihad Sami Banarlı merhumun hazırladığı “Yahya Kemal’in Hâtıraları” adlı kitabın 1960 Baskısının 28. Sayfasında yer alan bu kısa yazıyı daha gerçeği sohbeti, Diyanet İşleri Başkanlığı levha yaptırıp bütün müftülüklere, camilerde imam ve müezzin odalarına astırabilir.

Bu yazıyı okuyan her akıl ve gönül sahibi, bugünle 120 sene önceki mânevî hayatımızı mukayese edecek ve -herhâlde- mânânın maddeye mağlubiyeti önünde hazin hislere ve kamçılayıcı tefekküre kapılacaktır.

1884 Doğumlu şâir, çocukluk ve gençlik günlerinin Osmanlı Türk hayatını tasvir ederken 19. Asrın sonunu ve 20. Asrın başını nakletmektedir. Burada tasvir edilen Üsküp, aslında o günkü bütün vatandır:

-O yaşlarda ben, Üsküp minarelerinden yükselen ezan seslerini duyarak, içim bu seslerle dolarak yetişiyordum. Minarelerde ezan başladığı zaman evimizde rûhânî bir sessizlik olurdu. Galibâ Üsküp’ün sokaklarında da böyle bir rüzgâr dolaşır, bütün şehri bir mâbed sükûnu kaplardı. Yalnız ezan sesleri duyulurdu. Annemin dudakları İsm-i Celâl’le kımıldardı. Bin üç yüz sene evvel, Hazret-i Muhammed’in Bilâl-i Habeşî’den dinlediği ezan, asırlarca sonra bizim semâmızda hem dinî hem millî bir ahenk(*) olmuştu. O anda semâmızın mağfiret âleminden gelen, ledünnî bir sesle dolduğunu hissederdim.

Lâkin bu sesler, beni bütün ömrümce bırakmış değildir. Müslüman Türk çocuklarının dinî ve millî terbiyesinde ezan seslerinin büyük tesirine inanırım. Bu inanışımı, vaktiyle, Tevhîd-Efkâr’a yazdığım Ezansız Semtler isimli bir makalede ifade etmiştim. Ben Paris’te iken bile, hiç münasebeti olmadığı hâlde, kulaklarıma Üsküp’teki ezan seslerinin bir hâtıra gibi aksedip beni bir nostalji içinde bıraktığını hissettiğim anlar olmuştur.

 

Devamı: https://www.turkiyegazetesi.com.tr/yazarlar/rahim-er/609436.aspx