TYB İzmir Şubesi Sohbet programında 5 Aralık 2015 Cumartesi günü saat 14.00 de Celal Bayar Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Kenan Erdoğan “NİYAZİ-İ MISRİ” yi anlattı. Erdoğan önce kısaca Niyaz-i Mısri'yi tanıttı.
Niyazi-i Mısri, 1618 yılında Malatya’da doğmuş 1693 yılında Limni'de vefat etmiş Türk Tasavvuf şiirinin en önemli ve renkli simalarından biridir. Çoğu Yunus tarzındaki lirik şiirlerinin bulunduğu Türkçe Divanı ve Arapça Mevaidü'l İrfan adlı iki önemli eseri yanında bir çok tasavvufi risalesi daha vardır.
İlk eğitimini Malatya'da almış ve burada önce halveti bir şeyhe bağlanmış, sonra bir müddet Diyarbakır ve Mardin'de eğitim görmüş daha sonra Mısır'a gitmiş ve burada bir yandan Camiü'l-Ezher'de, bir yandan da bir Kadiri şeyhine bağlanarak ondan ders almıştır. Ancak, şeyhinin zahir ilmini bırakmadıkça batın (tarikat) ilmi sana açılmaz demesi ve gördüğü bir rüya üzerine Mısır'dan ayrılmış ve uzun aramalar sonunda Elmalılı Ümmi Sinan'a bağlanmış ve ondan mezun olmuştur. Niyazi-i Mısri, Uşak, Çal, Kütahya ve Bursa'da kalmış ve tarikat dersi vermiş, burada iken evlenmiş ve bir dergah inşa edilmiş ancak bu sırada Kadızadeliler'in etkisiyle oluşan baskılar yüzünden devlet adamlarını eleştirmesi ve cifirle ilgili sözleri yüzünden önce Rodos'a daha sonra da iki defa Limni'ye sürülmüş ve 1693 yılında burada vefat etmiştir.
Kenan Erdoğan, Niyazi-i Mısri Divanı'nın pek çok yazma nüshası vardır. Bu da onun çok okunduğunu gösterir. Ayrıca baştan sona tahmis ve şerhedilen nadir divanlardan biridir. 28 kadar halifesi vardır. Bunların bir kısmı şair ve musikişinas olduğu için bir çok şiiri tahmis ve tanzir edilmiş ve bestelenmiştir. Türk Edebiyatı'nda şiirleri en çok bestelenenler içindedir. Zaten o dönemlerde tekkeler, şiir ve sanat erbabının toplandığı bir kültür ocağı şeklindedir" dedi. Niyazi Mısri'nin şiirlerinin aşk ve heyecanla dolu olduğunu söyleyen hoca, haksızlıklara karşı çıkması bakımından da o zamanın sivil muhalefeti olarak alabiliriz, dedi. En son Niyazi-i Mısri'yi bu gün burada anıp yad ediyorsak hala gönüllerde yaşıyor demektir diyen Kenan hoca Yunus Emre'nin "Ölen hayvan durur aşıklar ölmez." mısraıyla konuşmayı bitirdi.
Kenan Erdoğan hocanın konuşması akıcıydı ve ilgiyle takip edildi. Şiirlerinden örnekler verdi ve açıkladı. Konuşmasının arasında Niyazi Mısri’nin bestelenmiş eserlerinden örnekler verdi. Konuşma bitmesine rağmen sohbet bir saate yakın da soru ve cevaplarla ayakta devam etti. Asıl güzel tarafı da orası oldu. Saat akşam altıya geliyordu, Kenan Hoca yoruldu, yakayı kurtaramayınca, "Oturalım mı?" dediğinde camlar çoktan kararmış ve sokak lambaları yanmıştı. İzmir'de akşam oldu...
TYB Üyesi Prof. Dr. Kenan Erdoğan hocadan güzel bir sohbet dinledik.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.