Pangaltı Belvü Bahçesi. 1908 Devrimi’nden sonra 1909’da Selanik ve Üsküp’teki kutlamalardan sonra 1912’de İstanbul’daki ilk 1 Mayıs kutlamasının yapıldığı yer. Ocak 1913’te ittihatçılar Babıali’yi bastı, yönetime el koydu ve 1 Mayıs kutlamasını yasakladı.
1 Mayıs, 1923’te Ankara’da törenlerle kutlandı. 1. Meclis henüz dağıtılmamış, cumhuriyet ilan edilmemişti. Rejim 1925’te Takrir-i Sükun’la tek parti rejimine geçerken 1 Mayıs’ı da yasakladı. 1 Mayıs broşürü dağıtmaktan İstiklal Mahkemesi’nde yargılananlar arasında Nazım Hükmet de vardı. (Neyse ki kaçmıştı)
Kemalist devlet, 1935’te yasaktan daha fazlasını yaptı ve 1 Mayıs’ı Bahar ve Çiçek Bayramı ilan etti. 1 Mayıs artık Gülhane Parkı’nda ses yarışmaları ve toplu sünnetlerle kutlanan bir gündü. İşçilere de bir günlük o da ücretsiz izin verildi.
İşçilere 1 Mayıs’ta yarım gün ücretini kim verdi peki: 1951’de DP iktidarı. 1956’da işçiler tam ücretli izinli sayıldı.
27 Mayıs 1960 darbesi oldu. Darbe sözde sendikal haklar, özgürlükler getirmişti. Solcular için uzun süre “darbe değil devrim”di. Ama 1 Mayıs’a yine izin çıkmadı. Yetmedi, kendi İşçi Bayramlarını buldular darbeciler! Toplu Sözleşme, Grev ve Lokavt Kanunu’nun kabul edildiği 24 Temmuz 1963’ü alternatif İşçi Bayramı diye kutlattılar.
1960 ile 1976 arası. Türkiye İşçi Partisi Meclis’e girdi, sosyalist hareketler yükseldi, 1967’de DİSK kuruldu ama hiçbirinin gücü 1 Mayıs yasağını kaldırmaya yetmedi. 1 Mayıs’ta meydanlara çıkan da olmadı.
Tabii Devrin devrimci DİSK’i 12 Mart darbesini şöyle karşılamış bir DİSK’ti:
"DİSK, Atatürk devrimlerinin ve Anayasa ilkelerinin korunmasında, uygulanmasında ve geliştirilmesinde Türk Silahlı Kuvvetlerinin yanında olduğunu belirtmekten kıvanç duyar.
Parlamentodan çıkarılan Anayasaya aykırı kanunlar ve hükümetin ısrarla yürüttüğü Anayasa dışı uygulamalar, sosyal patlamalara yol açan tutum ve davranışlar, memleketi bir kardeş kavgasının eşiğine getirmiştir. İşte böyle bir ortamda memleketin beceriksiz ellerde emekçi halkımızın da perişanlığını artıracak bir yuvarlanmayı gören ve Türk milletinin bağrından oluşan Silahlı Kuvvetlerin bu vahim durum karşısında aldığı kararlar işçi sınıfımızın devrimci kesiminde büyük bir ferahlık oluşturmuştur. Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının tanıdığı hakları en cesur şekilde kullanan Türk Silahlı Kuvvetlerinin çağdaş uygarlık düzeyine ulaşmak, Atatürk devrimlerini hakim kılmak ve Anayasanın öngördüğü reformları gerçekleştirmek, özellikle Anayasamızın temel ilkelerine yürekten bağlı kalmak yolunda görev başında olduğunun radyolardan ilanı, karanlık ufukları aydınlığa kavuşturmuştur.”
1973 seçimlerinde CHP’ye oy çağrısı yapan, Kıbrıs müdahalesi için para toplayan bir DİSK’e peki ne oldu da 1976’da 1 Mayıs’ı meydanlarda kutlamaya karar verdi. DİSK’in üst yönetimini, Moskova’ya bağlı TKP’nin kadroları ele geçirdi de ondan. 1 Mayıs Türkiye’nin “milli solu” için fazla enternasyonal bir bayramdı çünkü.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.