Dr. Hanan Al-Fayyad: Arap ve Türk toplumları çeviri ödülleriyle kültürel yakınlaşma sağlıyor

Katar tarafından düzenlenen Şeyh Hamad Çeviri ve Uluslararası Anlayış Ödülü’nün sözcüsü Dr. Hanan Al-Fayyad, Türkiye'nin çeşitli üniversitelerinden çeviri alanında araştırmacı ve uzmanlarla bir dizi görüşmeler gerçekleştirerek yerel basın organlarına açıklamalarda bulundu.

İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi’nde çevirmen ve araştırmacılarla bir araya gelen medya sözcüsü Al-Fayyad, ödülü doğrudan tanıtmayı ve özellikle Türkçe'nin bu yıl ana dil olması nedeniyle seçkin Türk çevirmenleri ödüle katılmaya teşvik etmeyi amaçladığını belirtti.

Al-Fayyad, Türkler ve Araplar arasındaki yakın bağlara dikkat çekerek, son yıllarda edebi eserler için özellikle Arapçadan Türkçe’ye çeviri sürecinde niteliksel bir sıçrama yaşandığını ve bunun Araplara yönelik ön yargıyı değiştirmeye yardımcı olduğunu söyledi.

Türklerin Arapçayı öğrenmeye ve tercüme alanında derinleşmeye gösterdiği ilgiden dolayı duyduğu büyük mutluluğu dile getiren Al-Fayyad, sözlerine şöyle devam etti: “Çeviri, Arap ve Türk dünyaları arasındaki kültürel yakınlaşmanın sağlanmasına katkıda bulunuyor, bu da iki dil arasındaki bilgi üretimi arttıracaktır”.

Al-Fayyadh, Türk araştırmacılarını çeviri için uygun konuları seçmeye çağırarak bu konuların organizasyona katılabilmeleri ve kazanabilmeleri için belirtilen koşullarla uyumlu olması gerektiğini söyledi. Ödülün çevirmenleri çok takdir ettiğini kaydeden sözcü, bunun yanı sıra toplumlar arasındaki dostluk ve işbirliğini sağlamlaştırma konusunda önemli rol oynadığına dikkat çekti.

Arapça Öğretimi Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Dr. İbrahim Helalşah de Şeyh Hamad Çeviri ve Uluslararası Anlayış Ödülü’nün bilgiyi, bilimleri ve kültürleri bir dilden diğerine, bir topluluktan diğerine ve belki de bir kıtadan diğerine aktaran meçhul askerler olarak tanımlanabilecek insanlara dikkat çektiğini belirterek, şöyle konuştu: “Bu tür ödüllerin varlığı, takdiri hak eden, emekleri övülmeyi hak eden insanların var olduğunu kamuoyuna hissettirmektedir. Bu insanlar çevirmenlerdir”.

En büyük para ödülüne değinen Helalşah, organizasyonun, simultane çeviriye kıyasla düşük bir mali getirisi olduğu bilinen yazılı çeviriye odaklandığını vurguladı.

Helalşah, Şeyh Hamad Ödülünün, tecrübeleri ile birikimleri profesyonelce ve dikkatli bir biçimde gece gündüz demeden aktarmaya çalışanları ödüllendirmek için yola çıktığını söyledi ve şöyle devam etti: “Ödüller genellikle bilim insanlarına ve sanatçılara veriliyor hâlbuki çevirmen, bir eseri kaynak dilden alıcının diline ilettiği için bilim ve sanatı birleştiriyor”.

Organizasyonun önemli bir stratejik boyuta sahip olduğuna vurgu yapan Helalşah, aynı zamanda farklı milletler ve toplumlar arasında iletişim köklerini uzatmada ve Yüce Allah'ın Kutsal Kitabında belirttiği gibi milletler arasında tanışma anlamı olan şer’i amaca ulaşmada etkili olacağına işaret etti.

Türk çevirmen Hamza Karadağ ise, çeviri mesleğinin küresel anlamda bir açılımın söz konusu olmasına rağmen son yıllarda parlaklığını kısmen kaybettiğini söyledi.

Bu durumun, çevirmenlerin gerek kelimeyi gerekse kültürü aktarma konusunda oynadıkları önemli ve hassas rolün takdir edilmemesinden kaynaklandığını belirten Karadağ, çevirmenin, farklı topluluklar arasındaki bağlantı niteliğinde olduğunun altını çizdi. Karadağ sözlerine şöyle devam etti: “Şeyh Hamad Ödülü işleri tamamen değiştirerek yüzlerce çevirmeni farklı dillerden/dillere çevirmek üzere en iyi eserleri aramaya teşvik etti. Bu da farklı topluluklar arasındaki kültür alışverişini kolaylaştırmaya yardımcı olacaktır”.

Önümüzdeki yıl ödül organizasyonuna katılmayı hedeflediğini belirten Karadağ, bu konunun kendisini yaratıcılıkta azimli olmaya, doğruluk ve kaliteyi gözetmeye böylece ödül seviyesine uygun bir çeviri üretmeye sevk ettiğini söyledi.  Şeyh Hamad Çeviri ve Uluslararası Anlayış Ödülü’nün sözcüsü Dr. Hanan Al-Fayyad, daha sonra Farabi Avrasya Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Abdullah Kızılcık ve İstanbul Üniversitesinden akademisyenlerle bir araya geldi ve burada yaptığı konuşmada Türk üniversitelerinin Arapçayı düzgün bir şekilde öğretmek için gösterdikleri çabalardan dolayı takdirini dile getirdi.

Türkçe, Katar'ın başkenti Doha da 2015 yılında kurulan Şeyh Hamad Çeviri ve Uluslararası Anlayış Ödülü'nün 2022 yılında düzenlenecek olan sekizinci döneminde ikinci ana dili olmuştu.  Organizasyon; çevirmenlerin milletler arasında iletişim köprüleri kurma konusundaki rollerini takdir etmeyi, bu alanda ayrıcalığı mükâfatlandırmayı, yaratıcılığa teşvik etmeyi, yüksek değerleri pekiştirmeyi, çeşitliliği, çoğulculuğu ve açılımı yaymayı amaçlıyor.