• İstanbul 17 °C
  • Ankara 15 °C

Dramatik Türlerde Anlatıcı Bilmecesine Güçlü Bir Cevap

Dramatik Türlerde Anlatıcı Bilmecesine Güçlü Bir Cevap

Fevzi YETKİN yazdı...

Doç. Dr. Can Şen'in Dramatik Türlerde Anlatıcı adlı eseri Çizgi Kitabevi Yayınları'ndan (Konya 2023, 96 sayfa) çıktı. Bu kitap velut bir kaleme sahip akademisyen Can Şen'in[1] Necip Fazıl'ın tiyatro eserleri hakkındaki doktora çalışmasıyla (bakınız: Körlüğü Zedelemek: Necip Fazıl Kısakürek Tiyatrosu Üzerine Bir İnceleme, Gece Kitaplığı, Ankara 2017) başlayan tiyatro incelemelerinin yeni bir meyvesi. Kitabının "Önsöz"ünde tiyatro başta olmak üzere dramatik türlerin "gösterme" sanatı olarak kabul edildiği için bu türlerde yapısal bir unsur olan "anlatıcı"nın varlığının yadsındığını belirten Şen (s. 7), buna karşı yeni bir tez ortaya koyarak çalışmasında dramatik türlerde anlatıcı unsurunun nasıl incelenmesi gerektiğiyle ilgili bir model ortaya koymuştur.

Çalışmasını sadece tiyatroyla sınırlandırmak istemeyen Şen, Martin Esslin'in yaklaşımına koşut olarak daha geniş bir şekilde "dramatik türler" üzerinde durmuştur (s. 8). Bunlar tiyatro, senaryo ve radyo tiyatrosudur. Yazar "Önsöz"de "(…) Böylece hem anlatıcı unsurunun farklı dramatik türlerde büyük ölçüde benzer bir şekilde yer aldığını göstermek hem de bu konuda çalışacaklar için bol örnekli, derli toplu bir başvuru kitabı oluşturmak istiyordum." diyerek kitabı yazmadaki amacını dile getirmiştir.

Kitabın "Giriş" kısmında (s. 11-22) bu türlerde anlatıcı unsurunun nasıl kullanıldığını ayrıntılı olarak incelemeden önce kısaca anlatıcı ve bakış açısı kavramları üzerinde duran yazar; ardından piyes, senaryo ve radyo piyeslerinin edebî boyutlarını ele almıştır.

Bunun ardından inceleme üç bölümde yapılmıştır. İlk bölüm olan "Tiyatroda Anlatıcı" kısmında (s. 23-58) Şen, tiyatro ve dramatik türler için roman ve hikâye incelemelerindekinden farklı bir anlatıcı tipolojisi ortaya koyarak tiyatroda "karakter anlatıcı" ve "yazar anlatıcı" olmak üzere iki tip anlatıcı olduğunu belirtmiştir. Yazarın diğer kurmaca türlerden farklı bir sistem uygulamasının sebebi tiyatronun kendine özgü türsel özellikleridir. Şen, yerli ve yabancı yazarlardan verdiği pek çok örnek üzerinden belirginleştirdiği sistemini "Senaryolarda Anlatıcı" başlıklı ikinci bölümde (s. 59-70) ve "Radyo Tiyatrosunda Anlatıcı" başlıklı üçüncü bölümde (s. 71-87) bu türlere de uygulamıştır. "Sonuç"ta ise elde ettiği verileri genel olarak yorumlamıştır (s. 88-89).

Devamı: https://www.kitaphaber.com.tr/dramatik-turlerde-anlatici-bilmecesine-guclu-bir-cevap-k5399.html

Bu haber toplam 125 defa okunmuştur
  • Yorumlar 0
    UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
    Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
    Bu habere henüz yorum eklenmemiştir.
Diğer Haberler
Tüm Hakları Saklıdır © 2012 Türkiye Yazarlar Birliği | İzinsiz ve kaynak gösterilmeden yayınlanamaz. Sitede yayınlanan yazıların sorumluluğu yazarlarına aittir.
Tel : 0312 232 05 71 - 72 | Faks : 0312 232 05 71-72 | Haber Scripti: CM Bilişim