• İstanbul 23 °C
  • Ankara 27 °C

Karabatak’ın dosya konusu: Türk Dil Kurumu’nun 90. Yılında Türk Dili’nin Dünü Bugünü ve Yarını

Karabatak’ın dosya konusu: Türk Dil Kurumu’nun 90. Yılında Türk Dili’nin Dünü Bugünü ve Yarını
Günümüz dergiciliğinde önemli bir yer edinen iki aylık edebiyat ve sanat dergisi Karabatak’ın Eylül-Ekim 2022 sayısı okuyucuları ile buluştu.

Önemli meseleleri dosya konusu olarak çalışan derginin her sayısında şiirden öyküye, denemeden gezi yazılarına, eleştiriden çevirilere, fotoğraftan illüstrasyona, sinemadan tiyatroya kadar yetkin şair ve yazarların ürünlerine yer vermekle kalmıyor, her zaman olduğu gibi genç ve yeni kalemlere de kapılarını açıyor.

Edebiyat alanında olduğu gibi dergicilik alanında da önemli işler başaran şair ve yazar A. Ali Ural’ın sahibi ve yazı işleri müdürü olduğu derginin 64. Sayının dosya konusu: “Türk Dil Kurumu’nun 90. Yılında Türk Dili’nin Dünü Bugünü ve Yarını

Dosya konusu dil olunca, ömrünü Türk diline adamış; kitaplar neşretmiş, konferanslar vermiş, araştırmalar yapmış, 130 bin kelimelik Osmanlıca Yazılışlı Doğan Büyük Türkçe Sözlük yazmış, 26-27 Kasımda 2021 tarihlerinde dilimizin dünü, bugünü ve yarınının konuşulduğu Türkçe Şurası’nın gerçekleşmesine büyük katkılar sağlamış olan Türkiye Yazarlar Birliği Kurucu ve şeref Başkanı  D. Mehmet Doğan’ın elbette söyleyecekleri olur.

Doğan, “Bir sömürge müfettişinin Maarif Vekili’ni Türkiye’de muhtemel dinî gelişmeler hususunda sorguya çekilmesi! Yahut 1940’larda Türkiye’nin tam bağımsızlığını sorgulamak” başlıklı yazısı ile dergini dosya konusuna önemli katkı sağlamış.

Ayrıca; Kamuoyunda Türkçe hassasiyeti ile tanınan akademisyen, bilim adamları ve yazarlardan Prof. Dr. Ahmet Nedim Serinsu, Prof. Dr. Şerif Ali Bozkaplan, Doç. Dr. Şahap Bulak, Prof. Dr. Seyfettin Erşahin, Necmettin Evci, Dr. Önder Saatçi, C. Yakup Şimşek, Yasin Beyaz, Prof. Dr. Hasan Akay, Mustafa Özçelik, Asım Öz, Doç. Dr. Muhammet Enes Kala, İdris Nebi Uysal, Sait Başer, Doç. Dr. Umut Başar Prof. Dr. Atabey Kılıç, Güngör Göçer, Ali Can, Mustafa Uçurum, Orhan Gazi Gökçe, Hasanali Yıldırım, Ekrem Tahir ve Ergün Yıldırım’da eserleriyle dosyaya katkı sağlamışlar.

Derginin bu sayında dikkati çeken bir değerlendirme metni daha var.

Mütefekkir-yazar Ekrem Tahir, ‘Aziz D. Mehmet Doğan Bey’in 75. Doğum Yılı İçin’ üst başlıklı “Mysterium Tremendum: D. Mehmet Doğan” yazısında; gününüz Türk dilinin içinde bulunduğu sıkıntıları tespit etmekle kalmayıp çözüm önerilerini de büyük bir cesaretle konuşan-yazan Doğan’ın bu hassasiyetini dile getiriyor.

Tahir yazısında; Doğan’ı dünya dil felsefecileri ile karşılaştırıyor ve “Keşke bugün Türkiye birkaç  D. Mehmet Doğan gibi mütefekkire sahip olsa... Zavallı Türk aydını 250 senedir neredeyse yönünü ve yörüngesini kaybetmiş, kaybettirilmiş. Zavallı Cumhuriyet aydını! Yunan efsanesindeki Antonios’a ne kadar benziyor....” değerlendirmesinde bulunuyor.

A. Ali Ural ise “Dil Vatandır” başlıklı yazısında şu ifadelere yer veriyor:

“Dil demek insan demektir. Yüce Allah, insanı yarattı ve ona bir dil armağan etti. Varlıkların isimlerini öğrenen insan, o isimler arasında bağlar kurarak dilin hassas köprülerini kurdu. Bir tanışma ve bağ kurma aracıydı dil. Bir düşünme ve yükselme aracı. Dünya tufanla sınandığında, Nuh’un gemisi insanlar ve hayvanlarla beraber onların dillerini de kurtarmıştı.

Yusuf Has Hacîb, Kutadgu Bilig’de “Anlayış ve bilgiye tercüman olan dildir; insanı dil kıymetlendirir ve insan onunla saadet bulur,” diyerek dilin hayat için önemine dikkat çekmiştir. Dil, iletilmek istenen anlam bağlamında toplumlara göre farklı enginlikler kazansa da asıl zenginlik kelime ve kavramların çoğalmasında değil alışılmış dilin özel bir terbiyeyle üslup haline gelmesindeydi. “Halk tabirleriyle, basmakalıp üslûb şekilleriyle, beylik teşbih ve istiarelerle yazılan yazılarda şahsîlik ve orijinallik payı azdır. Bunlar edebî değerden mahrum sayılırlar,” diyen Peyami Safa’ya göre, alışılmış, kullanılmış, yıpranmış ifade şekilleri “âdi üslup”dan sayılırdı.

Türk edebiyatının üslupçu yazarları dediğimizde aklımıza gelen ilk isimlerden Refik Halid, annesi Nefise Ruhsar Hanım’ın mirası Türkçe sevgisiyle, dil ve üslupta aradığı edebi lezzeti şu sözlerle ifade eder: “Kimi İstanbul’u kimi Lâle Devri’ni severmiş! Ben de Türkçeyi seviyorum. Ben Türkçenin cümleleriyle oynarken, onlara renk ve ışık verirken zevk duyuyorum.” Anadolu’nun Türkçe için bir süzgeç vazifesi gördüğüne inanan Karay, dilin olgun haline İstanbul’da kavuştuğunu, “tadına tat katan hassasını” orada kazandığını söylemektedir.

Dünya üzerindeki 3000’i aşkın dil arasında Türkçe, Göktürkler’den bu yana 1500 yıllık tarihiyle, altı kıtadan ikisine yayılmış nadir konuşma ve yazı dillerinden biri olarak varlığını muhafaza ediyor. Elbette böyle bir hazineye malik bir milletin bu hazinenin koruyucusu olması, dilin sadece dil değil vatan olduğunu bilerek Türkçenin her kelimesi üzerine titremesi gerekmektedir.

...

Bu sayımızda Şafak Çelik’in sorularını cevaplayan Prof. Dr. Hayati Develi, “Yüksek edebiyat, ‘medeniyet kavramı’ içinde mümkün olur ” diyerek dikkatleri yüksek edebiyat ve medeniyet üzerine çekiyor. Projektör sayfamızda ise, “Çılgınca uyduramazsam mantıklı da uyduramam,” sözleriyle bizi kurgunun zengin dünyasına götüren Betül Barış Baig’i ağırlıyoruz.

64. sayımız havalanırken okurlarımızı Türkçenin zirvelerinde buluşmaya davet ediyoruz.”

İletişim:

Şule Yayın Dağıtım Paz. San. ve Tic Ltd. Şti

Alemdar Mh. Alayköşkü Cd. No:2-4 K:4

Cağaloğlu/ Fatih/ İSTANBUL

Telefon : 0212 528 23 57  

Fax       : 0212 528 25 89

E-posta : karabatakdergisi@gmail.com

Mahmut Erdemir

1-119.jpg2-105.jpg3-102.jpg4-072.jpg6-040.jpg7-032.jpg8-024.jpg9-018.jpg10-018.jpg11-010.jpg12-011.jpg13-004.jpg14-002.jpg15-002.jpg

Bu haber toplam 815 defa okunmuştur
  • Yorumlar 0
    UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
    Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
    Bu habere henüz yorum eklenmemiştir.
Diğer Haberler
Tüm Hakları Saklıdır © 2012 Türkiye Yazarlar Birliği | İzinsiz ve kaynak gösterilmeden yayınlanamaz. Sitede yayınlanan yazıların sorumluluğu yazarlarına aittir.
Tel : 0312 232 05 71 - 72 | Faks : 0312 232 05 71-72 | Haber Scripti: CM Bilişim