• İstanbul 18 °C
  • Ankara 19 °C
  • İzmir 23 °C
  • Konya 19 °C
  • Sakarya 19 °C
  • Şanlıurfa 26 °C
  • Trabzon 17 °C
  • Gaziantep 24 °C
  • Bolu 20 °C
  • Bursa 21 °C

Kozmik âlemi yakından hisseden bir şair

Kozmik âlemi yakından hisseden bir şair
Hasan Akay’ın yayıma hazırladığı 'Cenap , yakından incelenen Cenap Şahabettin üzerinden etkileri günümüzde de süren bir yol ayrımını da mercek altına alıyor aslında.

Sadece şiirimizde değil, edebiyatımızda da etkisini hâlâ sürdüren bir eski-yeni kavgası var. Gerçi bu kavga sadece edebiyatımızla da sınırlı değil, neredeyse iki yüz yıla yakın bir zamandan beri hayatımızı da derin bir şekilde etkiliyor bu kavga. Bu kavganın adı, Batılılaşma kavgası.

Durdurulan bir medeniyet olan Osmanlı”nın Batı karşısındaki yürek burkan yenilgileri, bu yenilgiden kurtulma yollarını arayışlar ve elbette ki Batının sinsi dönüştürme çabaları insanımız üzerinde etkisini gösterip Batı lehine bir kitle oluşmasına yol açtı zamanla. Osmanlının kurtuluşunu, kendisini yenen güce benzemekte bulmuştur bazıları. Tanzimat’tan başlayarak içimizdeki bazılarına göre, Osmanlının hem bilimde hem de teknolojide ‘kıblesi’ Batı olmuştur. Hatta bununla da yetinmeyip inançta da Batılılaşması gerektiğini savunanlar da çıkmıştır.

Elbette bu düşünceler bu kadar net ve yalın sözlerle ifade edilmemiş, farklı veçhelere büründürülerek ifade edilmiştir. Ama halkımızın irfanı bu dönüştürme çabalarını aşikar kılmış, irfan sahipleri, bu çabaların aslında bir ‘kıble’ döndürme çabası olduğunu sezmiş ve seslendirmiştir ülkenin kılcal damarlarında ve buna direnmiştir. Bugün nasıl sessiz ve sakin bir şekilde buna direniyorsa millet, o zaman da sessiz ve sakin bir şekilde direnişini sahnelemiştir.

Edebiyatımızda yerli olana düşmanlığın en önemli örneği Tevfik Fikret’tir. Fikret, Osmanlı sultanına suikast düzenleyip başarılı olamayan Ermeni komitacıyı ‘şanlı avcı’ olarak ilan etmekte tereddüt etmemiştir. Bu, günümüzde de karşılığını sıkça gördüğümüz ‘mankurtlaşma’ ya da kendinden olana düşmanlığın en uç örneklerinden biridir kuşkusuz.

Bu tip örnekler yanında, kendine özgü bir seyir takip eden örnekler de yok değildir. Cenab Şahabettin de kendine özgü bir seyir takip eden örneklerden biridir. Cenap Şahabettin’e bakıldığında, onun en fazla dikkat çeken yönünün, samimiyeti olduğu görülecektir. Mualllim Naci’nin etrafında eski şiiri savunurken de samimidir Cenab, Recaizade’nin safına geçip yeni şiiri savunurken de samimidir. 

Bir eli göklere uzanan şair

Edebiyatımızda ömrü kısa ama etkisi uzun olan bir edebiyat akımı olarak tarif edilen Servet-i Fünun akımının önemli temsilcilerinden biridir Cenab Şahabettin. Parlak zekası, dile karşı yatkınlığı ve naif ruhunun onü götüreceği yer şairlikti ve elbette o da şair oldu.

Daha tıp fakültesinde öğrenciyken şiir vadisinde at koşturur. Bu dönemde klasik edebiyat-yeni edebiyat tartışması başlamıştır ve Cenab, samimi bir şekilde klasik edebiyatın yanında tavır alır. Muallim Nacilerin gölgesinde yetişir ve bu dönemde klasik şiirimizin inceliklerini öğrenerek bu şiire hakim olur.

Ama Cenab Şahabettin, her ırmağın suyundan beslenen verimli bir toprak gibi, edebiyata ve şiire dair ne varsa hepsini incelemekten de geri kalmaz. Bu incelemeler onu kısa zamanda Recaizade Mahmut Ekrem ve Abdulhak Hamid Tarhan’ın da içinde bulunduğu “modern şiir” safına götürür.

Daha sonra da bir hekim olarak başarılı bulunması ve uzman olması için yurt dışına, Paris’e gönderilmesi, Batıyı ve Batı şiirini erken yaşta tanımasına yol açar Cenap Şahabettin’in.

Prof. Dr. Hasan Akay, Cenab Şahabettin’in kendine özgü metafizik ürpertileri olduğunu “Cenab Şahabeddin, akşamdan daha ziyade gece âlemlerine, dolayısıyla kozmik âleme aşinalığı olan, bu âlemi yakından hisseden bir şairdir.” (s.50) diyerek net bir şekilde belirtir. Ki zaten bu vurgu, kitabın sayfalarında sık sık tekrarlanacak, özellikle de Cenab Şahabettin ile Tevfik Fikret’in karşılaştırıldığı sayfalarda daha da dikkat çekici bir hal alacaktır.

Devamı için: http://www.dunyabizim.com/Manset/21477/kozmik-lemi-yakindan-hisseden-bir-sair.html

Bu haber toplam 816 defa okunmuştur
  • Yorumlar 0
    UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
    Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
    Bu habere henüz yorum eklenmemiştir.
Diğer Haberler
  • Yavuz Bülent Bakiler, son yolculuğuna uğurlandı30 Eylül 2025 Salı 08:37
  • Güz Sonatı29 Eylül 2025 Pazartesi 13:14
  • Fatma Gülşen Koçak Hz Hatice’yi Anlattı23 Eylül 2025 Salı 11:20
  • Bursa: Şiir Şehir17 Eylül 2025 Çarşamba 12:09
  • Selim Cerrah Cihannüma Genel Başkanı oldu16 Eylül 2025 Salı 13:43
  • Genç Birikim dergisinin Eylül 2025 (279'uncu) sayısı çıktı.15 Eylül 2025 Pazartesi 11:47
  • Kaybettiğimiz Meçhul; Kendimiz11 Eylül 2025 Perşembe 14:21
  • Yaşayan Dil-Yaşatan Dil11 Eylül 2025 Perşembe 12:08
  • Modern Dünya İnsanın Hikayesi: Yokuşa Akan Sular10 Eylül 2025 Çarşamba 13:39
  • Şiir Ezber mi Bozacak Rahatsız mı Edecek?08 Eylül 2025 Pazartesi 10:43
  • Tüm Hakları Saklıdır © 2012 Türkiye Yazarlar Birliği | İzinsiz ve kaynak gösterilmeden yayınlanamaz. Sitede yayınlanan yazıların sorumluluğu yazarlarına aittir.
    Tel : 0312 232 05 71 - 72 | Faks : 0312 232 05 71-72 | Haber Scripti: CM Bilişim