Maksut Yiğitbaş: Şermin Münasebetiyle Tevfik Fikret

Teoriden ziyade uygulamayı ölçü alan bu modeli hem kendi eğitim hayatında hem de öğretmen ve idareci olduğu yıllarda uygulamıştır. Rübab-ı Şikeste şairinin sanatı gibi öğretmenliği, eğitim anlayışı kişisel yaşamı ile koşutluk gösterir. Örneğin Mekteb-i Sultani’de hocası Muallim Naci’nin hem kendisinden hem de şiirinden uzaklaşması bu mutavassitin şairin hal ve davranışlarından ötürü olur. Onun yerine aynı lisede derslerine gelen Recaizade Mahmut Ekrem’i kendine rol model olarak seçer. Beş yıl gibi kısa bir ömre sahip olsa bile edebiyatımızda çok önemli gelişmelerin yaşandığı Servet-i Fünun edebiyatının oluşumu bu öğretmen- öğrenci (Fikret’in Ekrem Bey’den) etkileşimiyle doğrudan ilişkilidir. Mehmet Kaplan’ın tanımlamasıyla ‘canlı bir estet’ olan Fikret’in Naci’den ziyade Ekrem Bey’e yönelmesinin arka planında Recaizade’nin şairlik kudreti değil edebiyata mütenasip hali etkili olur. Mekteb-i Sultani’deki edebiyat öğretmenliğinde ve idareciliğinde; Robert Kolej’deki öğretmenliğinde Tevfik Fikret’in en çok üzerinde eğitim modeli uyum ve uygulamalı oluşla ilişkilidir. Bu bağlamda öğretmen, mesleğiyle mütenasip bir portre çizmeli ve dersini teoriyle birlikte uygulamalı bir şekilde öğrencilerine sunmalıdır. Adını Tevfik Fikret’in vefat etmiş olan kız kardeşi Sıdıka Hanım’ın kızı Şermin’den alan bu kitap, şairin hayatında olduğu gibi edebiyatımızın da ilklerini barındırır. Şermin, onun hece ölçüsü ve sade dille yazdığı ilk ve son şiir kitabı; eğitim boyutuna sahip oluşuyla da edebiyatımızın ilki olma özelliğine sahiptir. Bir dönem yeni bir eğitim modelini okul açarak uygulamaya çalışan Fikret’in bu çabası akim kalır. Yenilikçi eğitim anlayışına dair uygulamaların bir kısmını Mekteb-i Sultani’de uygulayan Tevfik Fikret’in yeni mektep fikrinden etkilenen dostlarından Mustafa Satı Bey, Şişli’de “Yeni Mektep” adıyla bir ana okul ve ilkokul açar. Bu okulun ana okul kısmı için Fikret’ten eğitici bir kitap ister. Bu talep üzerine Şermin’i yazan Fikret çocuk eğitimine dair bütün fikriyatını bu eserinde özetler. Ezan’la dine bakışını, Umacı ile söylencelere, Marangoz’la sanata; Siyah Bacı ile de geceyi ve uyumaya dair düşüncelerini, duygularını paylaşır. Bir çocuğun yetişkinliğinde sahip olması gerekenler için kendi hayat felsefesinden damıttıklarını, çok acı çektiği bu günlerde Şermin’e aktarır. Kitapta yer alan şiirleri Tevfik Fikret’in eğitim anlayışının birer ürünü olarak okumak gerekir. Zira şairin kendisi de böyle okunması için yazmıştır. Kitabın ilk şiiri olan İthaf’ta bunu açıkça dile getirir:

Devamı: https://www.maarifinsesi.com/sermin-munasebetiyle-tevfik-fikret/