AKİF EMRE'DEN:MODERNLİK İSLAMCILIĞIN NESİ OLUR?

Modern toplumlar geleneksel toplumlar değildir. Ama en azından modern toplumlar geleneği olan bir sosyolojiye işaret eder. Geleneğin hiyerarşisine karşı çıkarken kendi geleneğini oluşturduğunu da söyleyebiliriz. İslamcılığı modernizmin ürünü görenlerin ayrıştıramadığı farklılık buna benzer. İslamcılık modernizme karşı olmakla beraber modernliğin doğurduğu sorunlara cevap arayışıdır. Zaten İslami düşünüş hayatiyetini, sürdürülebilir olmasını da bu ayrıcalıklı konumundan alıyor.

Modern dünyanın İslam medeniyetinde meydana getirdiği yıkım ve sarsıntılar karşısında modernlikle yüzleşmekten kaçınmadan kendini üretebilme tecrübesinin hasılası olarak okunabilir. Bu çerçevede gelenekle sorunlu, teknik anlamdaki İslamcılıkla gücünü gelenekten alıp modern dünyada var olarak onu dönüştürme çabasındaki İslamcılık bu ortak paydada birleşir.

Gelenek sahibi olmakla geleneksel olmak nasıl farklı ise modernliğe cevap geliştirmekle modernist olmak arasında da benzer türden bir ilişki vardır. Modernliğin hayatı kuşatan, yerleşik her değeri çürüten, sermayenin teknolojiyi yedeğine alarak alternatif hayat tarzlarını, insan tekinin varoluşsal konumunu tehdit eden, müteal olanı dışlayan bir toplum önermesine karşı inanca dayalı bir toplum modelini inşa çağrısını karıştırmamak gerek. Modern dünyada yaşayarak var olmayı; yaşadığı çağı dönüştürürken tekelciliğe karşı adaleti, paylaşımı, bireyselciliğe karşı dayanışmayı, insan haysiyetini, insanın özgürleşmesini önceleyen bir temel tasarım... 'Sosyolojikleştirilmiş' bir İslam görmek isteyenlerin modern dünyada yükselen İslamcılığın vahiy esaslı olmasını, tarihsel birikimi çoğaltarak gelenek ve tarih muhasebesi yapma cesareti göstermesini kavrayamadıkları gibi mutlak hakikat bilgisine sahip olmanın çağın dışına düşmeyi gerektirmediğini de anlamakta zorlanmaları tam da modern bir zihnin tezahürüdür.

İslamcılığın modern dünyada doğması ile modernizmin ürünü olması arasındaki farkı atlayanlar her şeyden önce bazı sorulara cevap vermek zorundalar. İslamcılığın, İslami duyarlılığın yükselişinin modernliğin sonucu olduğunu iddia edebilmek için en azından basit birkaç gerekçe gösterilmeli. Kaldı ki, pozitivist olmakla vahyin mutlaklığı savunulabilir mi? Ya da maddi medeniyetin tahakkümüne karşı bir cevap geliştirirken İslamcılığın beslendiği geleneği yok sayması mümkün müydü? En azından bunların tartışılıyor olmasıyla modernlikle hesaplaşmaya girildiği gerçeği göz ardı edilemez.

06.03.2012 Yeni Şafak