AYHAN DEMİR'DEN: BALKANLAR, FİLİSTİN'E 'ÇEKİMSER'...

Arnavutluk, İsrail'in en sıcak karşılandığı ülkelerden birisi oldu. Lieberman, 29 Haziran 2011'deki Tiran ziyaretiyle, son 17 yılda Arnavutluk'u ziyaret eden en üst düzey İsrailli oldu. Başbakan Sali Berişa, Lieberman'a, "Arnavutluk hükümeti ve kurumlarından tam destek görecekleri" güvencesini verdi.

Berişa, birkaç ay sonra gittiği Kudüs ve Tel Aviv'de de, işgalcileri destekledi. Filistin'in devlet olma çabalarını da "doğru yol olmadığını anlamalılar" sözleriyle eleştirdi.

Balkanlar'da gitmedik yer bırakmayan Lieberman, 27 Ekim 2011'de Saraybosna'ya giderek, Cumhurbaşkanlığı Konseyi üyeleriyle görüştü. Banya Luka'da ziyaret ettiği Sırp Cumhuriyeti Başkanı Milorad Dodik'ten tam destek aldı.

İsrail, bu temasların amacını "açılım ve ikili ilişkileri güçlendirmek" olarak ifade etse de, asıl niyetin Filistin'in desteklenmesini engellemek olduğu çok açık. Netanyahu'nun, "İsrail'in tecrit edilmesiyle ilgili konuşmalar devam etse de, bu ülkeler ilişkileri ilerletmeye gerçekten istekliler" şeklindeki sözleri; Sırbistan ve Yunanistan haricinde 'evet' oyu çıkmaması, maalesef, kısmen başarılı olduklarını gösteriyor.

Türk kamuoyunu Bosna-Hersek'in 'çekimser' kalması şaşırttı. Ancak Bosna-Hersek, sadece Boşnak Müslümanların ülkesi değil. Bosna-Hersek'te, Ortodoks Sırplar ve Katolik Hırvatlar da yönetimde söz hakkına sahipler. Hatta, Boşnaklardan daha fazla...

Dayton Anlaşması'nın gölgesinde hazırlanan Bosna-Hersek Anayasası, dış politika konularında, Cumhurbaşkanlığı Konseyi üyelerinin uzlaşmasını şart koşuyor. BM'deki Filistin oylaması için Konseyin Boşnak üyesi Bakir İzetbegoviç ve Hırvat üyesi Jelyko Komşiç, Filistin'i desteklerken, şuan Cumhurbaşkanlığı görevini yürüten Sırp üye Neboyşa Radmanoviç ayak diredi. Dolayısıyla, Bosna-Hersek'in oyu mecburen 'çekimser' oldu. Bir başka ifadeyle, Bosna-Hersek'te, iki her zaman birden büyük değil!

Aslına Hırvat üyesi Jelyko Komşiç'in duruşu da pek samimi değil. Geçtiğimiz yıl, Filistin'in BM'ye tam üyelik başvurusunda, oyu 'çekimser' idi.

Bosna-Hersek, Bakir İzetbegoviç ve Dışişleri Bakanı Zlatko Lagumciya'nın onayıyla, BM'deki 'Suriye tasarısı'nı desteklemişti. Ancak Neboyşa Radmanoviç ve Milorad Dodik, "Cumhurbaşkanlığı Konseyi'nin onayı olmadığı" ve "anayasaya aykırı olduğu" iddiasıyla, Lagumciya'nın azlini istediler. Sosyal Demokrat Parti Genel Başkanı Lagumciya, vatan ve makam seçeneklerinden, Sırp lider Dodik'le anlaşmayı tercih etti. Lagumciya, rahmetli Aliya'nın partisi SDA'yı da ayak oyunlarıyla koalisyon dışına itti.

Lagumciya'nın koltuk uğruna anlaştığı Dodik'in, son Gazze saldırısı esnasında, İsrail'e gönderdiği mektuptaki şu satırlar, 'kasap kardeşliği' adına önemli bir örnektir: "Sırp Cumhuriyeti, İsrail vatandaşlarının ölümünden müteessirdir. Sırp Cumhuriyeti ve Sırp halkının, İsrail'in egemenliğinin korunmasına yönelik desteğini tekrarlamak istiyorum."

Sözün özü: Balkanların, Filistin'e karşı mahcubiyeti, sadece siyasetçilerin omuzlarına yüklenerek geçiştirilemez. Bu mesele, daha toplumsal boyutta ele alınarak, özeleştiri mekanizması işletilmeli.

Balkanların, BM'deki Filistin oylamasındaki tavrını, Balkan Savaşı'na katılmış bir kumandanın sonradan kaleme aldığı şu cümle oldukça iyi ifade ediyor: "Ey kutsal itaat, seni Balkanlar'da ne çok aradım."

04.12.2012 Yeni Akit