BERİL DEDEOĞLU'NDAN: DİYARBAKIR BULUŞMASI

Barzani’nin Diyarbakır’a Başbakan Erdoğan ile birlikte gitmesinin, iç siyasetle olduğu kadar dış politikayla da bağlantısı bulunuyor. Dış politika açısından birinci bağ, Türkiye’nin Irak politikasıyla ilişkilendirilebilir.

Uzunca bir süredir, Irak’taki Maliki yönetimiyle Türkiye arasında sert rüzgarlar esiyordu. Bu dönemde Bağdat-Erbil ilişkileri de gerilmiş ve Türkiye ağırlığını Barzani’den yana koymuştu. Ancak gerek Suriye krizinin geldiği aşama, gerek İran’daki yumuşama eğilimleri ve ABD-İran yakınlaşması, Türkiye- Irak ilişkilerinin yeniden normale dönmesi ihtiyacı ortaya koydu. Bu, bir yandan enerji çeşitlendirmesi politikalarının, öte yandan komşu ülkelerdeki ‘bölünme’ ihtimallerinden kaynaklanmış olabilir. Ayrıca,  toplumsal dönüşüm süreçlerinin, güvenlik konularının, enerji ya da ticaret ilişkilerinin bu bölgede hiç bir devletin tek başına ele alabileceği konular olmadığı da hatırlatılmalı.

Ancak komşu ülkelerde birden fazla siyasal otorite bulunuyor, dolayısıyla sadece hükümet ya da devlet başkanlarıyla ya da sadece diğer siyasi liderlerle sürdürülen ilişkiler, sorunlara çare üretmeye yetmiyor; tam tersine çatışmaları artırıcı bir etki yaratıyor.

Türkiye, Bağdat yönetimiyle ilişkilerini normalleştiriyorsa, bunu Barzani’ye rağmen yapmadığını dünyaya göstermek durumunda. Herhalde en uygun gösterim biçimi de başbakanla yan yana gelmesiyle sağlanır.

Bölge ülkelerine mesajlar

Başbakan ile Barzani’nin yan yana gelmesinin bir diğer mesajı da Tahran’a yönelik olabilir. İran-ABD ilişkilerindeki yumuşama, Türkiye-İran ilişkilerine de sirayet etmiş durumda. Bu yakınlaşmanın PKK karşısında ortak tavır almak biçiminde yeniden ele alınması da olası. Ancak Türkiye, İran ile olan ilişkisine Barzani’yi dahil etmeyeceğini, Kuzey Irak Kürdistan yönetimine yapılacak her türlü baskıya karşı direneceğini ima ediyor.

Yazının devamı için: http://haber.stargazete.com/yazar/diyarbakir-bulusmasi/yazi-806558