29 Nisan 2024
  • İstanbul16°C
  • Ankara20°C

BİR FÂCİANIN KAYIT DEFTERİ: RİT LÜGATİ

Ahmet Tâlib ÇELEN

21 Mart 2022 Pazartesi 09:00

Türkçe, millet olarak varlık şartımız. Bir millet bir dildir ve dilini kaybeden millet, varlığını da kaybetmiş demektir.

Milletimiz hareketli bir millettir. Birçok imparatorluklar kurmuş ve birçok milletle bir arada yaşamıştır. Bunun tabiî bir netîcesi olarak da Türkçe, kelime hazînesi zengin dillerden biri hâline gelmiştir. Dilimiz bu hâliyle milletimizin binlerce yıllık mâcerasını bağrında yaşatmaktaydı. Bu zâviyeden bakınca dillerin, âit olduğu milletin bir hâfıza kartı olduğunu söylemek bir abartı sayılmayacaktır. 

Fakat dünyâda belki de başka hiçbir dilin başına gelmemiş bir felâket Türkçenin başına gelmiştir. Güyâ onu “özleştirmek” dâvâsında bir devrim Türk milletinin bilhâssa Müslümanlığını hatırlatan kelimelerini dilden tamâmen kazımaya kalkmış yerine de ya unutulmuş köklerden veya hiçbir kâideye dayanmadan uydurma kelimeler ikâme etmiştir. Burada hedefin İslâm’la zihin ve gönül bağını koparmak ve tamâmen mâzîsiz, köksüz, hâtırasız, mûsikîsiz ve seküler bir dil kurmak olduğu anlaşılmaktadır. 

Bu tasfiye hareketinin dile zorla yerleştirdiği kelimeler üzerine çeşitli kitaplar yazılmıştır. Son olarak gazetemizde de bir ara yazılar kaleme almış olan C. Yakup Şimşek kardeşimizin neredeyse bir ömür verdiği kitabı “RİT Lügati”, Ötüken Yayınları tarafından basıldı. RİT, “Resmî İkâmeli Türkçe”nin kısaltılmışı. Artık elimizde hangi uydurma kelimenin ne zaman ve hangi kelime karşılığı olarak dile sokulduğunu gösteren bir kılavuzumuz var. Uydurma kelime kullanmayayım diye titizlenen ama hangi kelimenin uydurma hangisinin aslî olduğu husûsunda tereddüt yaşayan, hattâ bütün Türkçe kelimeleri uydurma zannederek Arapça veyâ Farsçasını arayan arkadaşlara rastgelmişliğim vardır. Oysa evet, dilimizde iyice yerleşmiş Arapça ve Farça kelimeler vardır ama bu vâkıa kendi kelimelerimizi de kullanımdan düşürmeye sebep olmamalıdır. Artık bu kitap sâyesinde tereddüt yaşanmayacak ve dille çok işi olan kişiler -bilhassa şâir ve yazarlar- kullanacağı kelimenin dibini bucağını kolayca bulacaklardır. C. Yakup Şimşek kardeşimizi bu çalışması sebebiyle tebrik ediyorum. Kitap, sâhasında büyük bir boşluğu dolduracaktır. 

Devamı: https://www.yeniakit.com.tr/yazarlar/ahmet-talib-celen/bir-facianin-kayit-defteri-rit-lugati-38536.html

rit-lugati.jpg

Yorumlar
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.