CEMİL KOÇAK'TAN: PEÇE VE ÇARŞAF YASAĞI: ‘GİZLİ İŞARETLİ BUYRUK‘

Bir süre önce “Türk malı olmayan” peçe, çarşaf ve karadon yasağını anlatmıştım; Sinop, Trabzon, Muğla ve Yozgat’ta da durum farklı değildi. 1930’lu yıllarda taşranın sesine de kulak verelim mi?

Kadınların ve erkeklerin geleneksel kıyafetlerinin yerini modern giysilerin alması 1930’larda empoze edilmeye başlandı. Aslında karar CHP tarafından alınmıştı. Pek çok uygulamada olduğu gibi, yasalaşabilirdi de. Fakat başka bir yöntem tercih edildi. İl ve ilçelerde belediye ya da il genel meclislerinin kararıyla fiilî bir durum yaratılıyordu.

Sinop’ta “bayanlar” ve medeni kıyafet

CHP Sinop il yönetim kurulu başkanı, 30 Eylül 1935 tarihinde CHP Genel Sekreterliği’ne yazdığı bir yazıda bu konudaki gelişmeleri anlatıyordu: CHP’nin aynı yıl toplanan dördüncü büyük kurultayından dönen delegelerin izlenimlerini partililerin önünde anlatmaları üzerine; “yıllarca önce kaldırılmış olan peçe gibi, çarşafların da atılması çaresi fırsat düştükçe ileri” sürülmeye başlanmıştı. Hatırlanmalıdır ki, bu kurultayda çarşafın yasaklanmasına ilişkin bir önerge verilmişse de, kabul edilmemişti.   Nihayet kendilerine ulaşan 9 Eylül tarihli “gizli işaretli buyruk” alınmadan bir gün önce, valilik ve belediye ile varılan anlaşma üzerine, partide bir toplantı düzenlenmişti. Bu toplantıda çarşafın bir an önce kaldırılarak, “bayanlarımızın medeni bir kıyafeti olan manto giymeleri ileri sürülmüş”tü. Valinin de bu konudaki açıklamalarından sonra, “peçe gibi, çarşafların da kaldırılması için” önlem alınmıştı.

Yazının devamı için: http://haber.stargazete.com/yazar/pece-ve-carsaf-yasagi-gizli-isaretli-buyruk/yazi-797249