01 Kasım 2025
  • İstanbul13°C
  • Ankara8°C
  • İzmir16°C
  • Konya9°C
  • Sakarya11°C
  • Şanlıurfa16°C
  • Trabzon17°C
  • Gaziantep10°C

EDEBİYATSEVERLER İÇİN TÜRK EDEBİYATINDAN 20 ŞAHESER

Bir eserin başyapıt olup olmadığı, yazıldığı çağda tartışmaya açık olsa da eserin kıymeti zamanla anlaşılır ve üstün vasıfları hâiz olanları şaheser olarak anılırlar. Ekrem Sakar Türk edebiyatından 20 şaheseri derledi.

Edebiyatseverler İçin Türk Edebiyatından 20 Şaheser

05 Eylül 2016 Pazartesi 13:46

Yazılı kültür birikimine sahip bütün milletlerin edebiyatlarında muasırları arasında sivrilen, müteakip asırlarda hafızalardan silinmeyen, her okunduğunda ayrı lezzet veren, kendinden sonra yazılan ürünler üzerinde müessir olan eserler yazılmıştır; bunlara şaheser adı veriyoruz. Bir eserin başyapıt olup olmadığı, yazıldığı çağda tartışmaya açık olsa da eserin kıymeti zamanla anlaşılır ve üstün vasıfları hâiz olanları şaheser olarak anılırlar. Toplumun idrakine edebî bir biçimde seslenen bu eserlerin hassaten talebeler tarafından okunması ve okutulması gayet mühim olduğundan, bunları belirlemek adına devlet eliyle yerli ve yabancı kitaplardan oluşan ve adına “100 Temel Eser” denen listeler oluşturulmuştur.

Biz listemizi oluştururken ilköğretim ya da ortaöğretim öğrencilerini değil, genel okuyucuyu dikkate aldık ve edebiyatseverlerin okuma planlarına naçizane bir katkımız olsun istedik. Her asırdan bir iki özgün eseri dâhil etmeye gayret gösterdiğimiz listede eserlerin telif tarihlerine göre kronolojik sıralama tatbik ettik. Bunların arasında birkaç ciltli olanların son cildinin yayın tarihini esas aldık. Hemen belirtelim ki aşağıda zikredeceğimiz bu 20 eser arasına dâhil edilmesi gereken pek çok kitap ismi saymak mümkündür; ancak belli bir sayı ile sınırlandırmak mecburiyeti yüzünden edebiyat tarihlerindeki kanaatlerin yanı sıra şahsî zevkimizi de  - nesnel kalmaya gayret etmek suretiyle - işin içine katmak zorunda kaldığımızın altını çizelim.

Yaz mevsiminin başında hemen hemen hepimiz tatilin yanı sıra okuma planları da yapar, hatta somutlaştırmak adına okuma listeleri hazırlarız. Lâkin Ramazan ayıydı, sıcaklardı, şuydu, buydu (bu gerekçelere bu yaz darbe kalkışması da eklendi) derken her yaz o arzu ettiğimiz okumaları bir türlü gerçekleştiremeyiz ve asıl okuyacaklarımızı eğitim-öğretim sezonunda okuruz. Yeni sezona girerken, Mark Twain'in klasiklere dair "Herkesin okumuş olmak istediği ama kimsenin açıp da okumadığı" şeklindeki tarifi her ne kadar isabetli olsa da kıyıda köşede bir yerde gerçekten bunları okuyacak kimseler olduğu kanaatindeyiz. Listemizi yaparken “hangi eseri hangi kaynaktan ya da yayınevinden okusak daha iyi olur?” sorusuna da cevap bulmaya çalıştık.

1) Kutadgu Bilig (11. asır)

Yusuf Has Hâcib tarafından yazılmış olan Kutadgu Bilig;Türk dil, edebiyat ve kültür hayatının önemli eserlerinden kabul edilmiştir. Zira İslâmî Türk edebiyatının elimizde olan ilk eseridir. "Mesut olma bilgisi" mânâsına gelen Kutadgu Bilig ahlâkî ve felsefî mesajlar taşımaktadır. Bunları dört ana karakterin manzum diyalogları halinde verdiği için sıkıcı değildir. Dört karakterden hükümdar adaleti, vezir saadeti, vezirin oğlu aklı ve zâhid olan karakter de âkıbeti temsil eder. R. Rahmeti Arat'ın hazırladığı çalışmadan istifade edilebilir ama arzu edenlerin Fergana ve Kahire nüshalarının tıpkıbasımına ulaşmaları da mümkündür.

 

Devamı için: http://www.dunyabizim.com/kitap/24693/edebiyatseverler-icin-turk-edebiyatindan-20-saheser

Yorumlar
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.