ELİF SÖNMEZIŞIK: ​AZ

“Çağdaş erdemler ile öteki güney yelleri arasında yaşamaktansa, buzlar arasında yaşamak yeğdir!” der Nietzsche, Deccal’de.

Bu cümleyi ilk okuduğumda, ilk kez başka birinin satırlarında farazî kaçış planımı bulmuştum. Ne zaman bir yerlerde ortalık karışsa en sakin ve güvenli yerin buzullar olduğunu düşündüm hep.

Hileli politikalar, amacını kaybetmiş ideolojiler, yalancı demokrasiler, tutarsız piyasa dengeleri… -50 derecede yaşamlarını yitirerek yok olur. “Küresel aktörler”, bu hezimeti yaşamaktansa rotalarını soğuk mevsimli memleketlerden uzakta tutmayı yeğler. Bu yüzden Antarktika herkesindir.

Sanayi Devrimi Avrupa’sının tam ortasındaki Nietzsche ise değişen dengeler arasında yeşeren yeni burjuvazi ve “...tembel barışlar, korkak tavizler, modern Evet ve Hayır’ın bütün kirliliği” ile hasta olan insanlığın karşısına buzul insanlarını kondururken mutluluk manifestosunu; “Bir Evet, bir Hayır, düz bir çizgi, bir hedef...” olarak açıklar.

Mikroplardan arınmış bir hayatın, doğru kararlar almaya sevk eden kuvvet noktası olduğuna yönelik tespiti, modern zamanların düzleri/düzgünleri devamlı “yamultan” aşındırıcılığına dair hakikatli bir yaklaşımdır. “Ne ettiğimi bilmiyorum; ne ettiğimi bilmeyen her şeyim ben’ diye iç geçirir modern insan...” sözü, günümüz çoğunluğuna dair isabetli bir tariftir.

O günün hastalıklı görünen manzarasına yönelik yazılmış bu metafor silsilesi, güncelliğini hiç kaybetmeyerek uzay teknolojisinin canhıraş peşinden koşturan insana dek uzanabiliyor. Zenginleşmenin başındaki ve sonundaki modernitenin şikâyetleri aslında pek değişmemiş. Sadece kalabalıklaşmış, karmaşıklaşmış ve derinleşmiş.

Devamı: https://www.yenisoz.com.tr/yazarlar/az-2295/