FAHRİ TUNA'DAN: "URFA; YEDİ GÜZEL ADAMIN ŞEHRİ"

Urfalı bir ahbabımın diliyle; “Annen Arap, babam Kürt, anneannem Amasya Türkü; şimdi ben neyim? Beni enine mi boyuna mı üçe böleceksiniz? Urfa’nın, Urfalının ırk derdi yoktur, hiçbir zaman da olmamıştır; derdimiz iyi insan olabilmektir”; işte size- tam maktaından (orta yerinden) bir Urfalı kesiti…

Kadim dostum Mehmet Talat Akay’a takılıyorum; “yedi peygamber çıkartmış ne güzel bir şehriniz var”; Akay benimle aynı görüşte değil; “bu pek de övünülecek bir şey değil Fahri Ağbi, ne kadar azgın olduğumuzu da göstermiyor mu?” Sözlerini de şöyle tamamlıyor: “Tek tesellimiz, Hz. Muhammed’in son peygamber oluşu…”

Türkiye’nin dinî merkezi Urfa, Urfa’nın dinî merkezi “Ayn’e-l – Zeliha” yani Halil’ür-Rahman Gölü yani Balıklıgöl’dür; Balıklıgöl ise “su”, Rızvaniye, mağara ve Dergâh Camii demektir. Dergâh’ta her sabah namazından sonra - her şarta ve şeye rağmen asırlardır – kesintisiz “zikir”e devam edilmektedir; Dergâh, Said-i Nursi’nin de ilk defnedildiği mekândır üstelik.

Dünyanın – milattan önce on bir bin beş yüz yıl önceki – ilk yaşanılan mekanı “Göbekli Tepe” orada; dünyanın ilk üniversitesi “Harran” onlardadır.

“İyilerin” ateşten uzak, “iyiliğin” ateşten beri, “iyinin” ateşten korunduğu şehirdir Urfa; nitekim “Nemrud”un ateşi “İbrahim”i değil kendisini yakmış, yıkmış, yok etmiştir; -bir kez daha – iyi kötüye galip gelmiştir.

Çarşıları da esnafları da – iklimi gibi-  muhteris değil mülayimdir; “lebenisi, patlıcan kebabı, bostanası, şıllık tatlısı” doyumsuz lezzetlerindendir. “Pul biber” diye bildiğimiz “isot” Urfalı nezdinde; çevre illerin “ey Urfalılar, davranın Fransızlar şehrinizi işgal etti, ses yok, ey Urfalılar Fransızlar evlerinizi barklarınızı yağmalıyor, ses yok, ey Urfalılar Fansızlar isot tarlalarınıza girdi, Allah Allah nidalarıyla koşup Fransızları şehirden kovdular” diye dalga geçecek kadar mübarek, muazzez ve mülezzezdir.

Urfa’da her beş erkekten birinin adı İbrahim, birinin Eyyüp, birinin Mahmud, birinin de İbrahim Halil’dir; beşincisi ise farklı faklı olabilir.

Urfa İbrahim’dir; Urfa İbrahimî’dir, Urfa İbrahim’cedir.

Urfa adamları ve Edımları “Adem”, hevaları ve Evaları “Havva”laştıran ruh ve mânâ ikliminin adıdır.

Fırat ve murad ondadır; ondandır, onadır.

Urfa başlangıçtır ve bitiştir.

“Güzel son” (hüsn-ü hatime) derdinde olanların sığınağı ve barınağıdır Urfa.

Türküsü de onu demiyor mu zaten:

“Urfalıyam ezelden, göğnüm geçmez güzelden.”

Güzel şehir.

Güzeller, güzellikler şehri.

“Yedi Güzel Adam”ın şehri.

24.01.2014