FARUK BEŞER'DEN: İSLAM EKONOMİSİ OLUR MU?

Belki iktisat demek daha doğru olurdu. Çünkü iktisat ekonomiden daha anlamlı. Ama bunu ehline bırakalım.

İslam ekonomisi olur mu olmaz mı, bunu da uzmanı bilir. Bendeniz iktisatçı değilim. Bu sebeple ekonomiyi bilenler başlığı görünce, haddini bil, der gibi dudak bükmesinler. Haddimi bilirim, iktisatçılık taslamayacağım, bunu yapamayacağımı da bilirim. Bendeniz bir fıkıhçı olarak sadece bana iktisat söz konusu olunca İslam adına aklına neler gelir diye sorsalar, işte şunlar diyebileceğim başlıkları sıralamakla yetineceğim. Muhtemeldir ki, bir kısmı zaten ekonomi alanına girmez. Olsun, ben düşündüklerimi yazayım, faydası olabilir.

Bendeniz önce o meşhur tarifi değiştirir ve iktisat, sınırsız kaynakları sınırlı ihtiyaçlara göre kullanmasını bilmektir derim. Bu da insanın hem kendini, hem kaynakları, hem de o kaynakların sahibini tanımasını gerektirir. Yani bu da bir imtihandır, tıpkı dere kenarında abdest alırken bile bakalım israf etmeden alabilecek misiniz, denmesi gibi.

Yani ekonomi deyince ilk önce gaye ve ahlak problemi aklıma gelir: Gerek bu kaynaklar, gerekse insan niçin var oldular? Bunların var edeni bu konuda insandan nasıl bir tavır bekliyor? Hem kendine, hem de o kaynaklara karşı... Onları bulma, işleme ve kullanma nihai amaç mıdır, yoksa daha yüce bir amaca araç olarak mı vardırlar? İnsan kimin malını tüketiyor, nasıl ve ne kadar tüketebilir? Kullandıkları için bir teşekkür borcu yok mudur? Kime ve nasıl teşekkür etmelidir? İşte birinci mesele budur. Bilmiyorum bunu rahmetli Sabahattin Zaim Hoca'dan duyduğum Homoekonomikus yerine Homoislamikus ile anlatabilir miyiz?

Yazının devamı için: http://yenisafak.com.tr/yazarlar/Faruk_Beser/islam-ekonomisi-olur-mu/51144