29 Nisan 2024
  • İstanbul16°C
  • Ankara23°C

GYGES'İN YÜZÜĞÜ YA DA NEYE GÖRE İNSANIZ?

Platon devlet isimli kitabında Gyges’in öyküsünü anlatır.

Gyges'in Yüzüğü ya da Neye Göre İnsanız?

17 Ekim 2019 Perşembe 12:56

“Gyges, Lydia kralının hizmetinde bir çobanmış, günün birinde bir sağanak ve bir deprem yüzünden yer çatlamış, hayvanların otladığı yerde derin bir yarık açılmış. Bunu görünce, şaşakalan çoban, yarığın içine inmiş ve orada görülmedik birçok güzel şeyler arasında, içi oyuk, üstü delik deşik, tunçtan bir at görmüş. Eğilip içine bakmış atın, insan boyundan büyük bir ölü görmüş; ölünün parmağındaki altın yüzükten başka bir şeyi yokmuş. Bu yüzüğü alıp yukarı çıkmış.

Çobanlar, her ay sonunda olduğu gibi, krala hesap vermek için toplandıklarında, Gyges bu toplantıya parmağında yüzükle gelmiş. Otururlarken yüzüğün taşını farkına varmadan avucunun içinde çevirmiş. Bunu yapar yapmaz da yanında oturanlar kendisini görmez olmuşlar, nereye gitti diye soruşturmaya başlamışlar. Şaşakalmış herkes. Yüzükle oynarken taşı çevirince gene göze görünür olmuş.

Böylece işi çakan Gyges, yüzüğün tılsımını denemiş, bakmış ki, yüzüğün taşını içeri çevirince görünmez oluyor, düzeltince görünüyor. Bunun üzerine saraya girenlerin arasına katılmanın yolunu bulmuş. Sarayda kralın karısını baştan çıkarmış, onun yardımıyla kralı öldürüp yerine geçmiş.”

 

İnsanı ahlaklı kılan nedir?

Bu öykü üzerine birçok düşünür, “insanı ahlaklı kılan nedir? “ sorusu üzerine kafa yormuşlardır. Yani biz görünmez olursak, daha doğrusu sosyal kuralların yaptırımından korunursak her türlü kötülüğü yapar mıyız?

Bu durum üzerine iç ahlak, dış ahlak yine aynı anlama gelecek bireysel ahlak, sosyal ahlak kavramları ortaya atılmıştır. Doğan Cüceloğlu iç ahlakı; geliştici saygı kültürü, dış ahlakı da baskılayıcı korku kültürü olarak isimlendirmiştir. Baskılayıcı korku kültürünün “mış” gibi yaşamları doğuracağı, özden düzelme yaşanmayacağı konusunda geniş açıklamalar yapmıştır.

Devamı: http://www.fikircografyasi.com/makale/gygesin-yuzugu-ya-da-neye-gore-insaniz

Yorumlar
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.