HASAN CELAL GÜZEL'DEN: ANAYASA MAHKEMESİ MİLLET EGEMENLİĞİNİN ÜSTÜNDE DEĞİLDİR (1)

1930'lu yıllarda ABD'de, Başkan Roosevelt ile Yüksek Mahkeme arasında çıkan çatışma, sonraki dönemde demokratik hukuk devletlerinde 'yargısal aktivizm' (Judicial activism) ve 'yargının kendini sınırlaması' (judicial restraint) eğilimlerine örnek teşkil etmiştir.

Ünlü yargıç Frankfurter, yargı organının halk siyasetine karıştırılmasının 'demokratik bir sisteme düşman' olacağını belirtmiş ve 'mahkemeler bu siyasal çalılığa girmemelidir' demiştir. Ne yazık ki, Türkiye'de Anayasa Mahkemesi, 21. yüzyıldaki bu siyasal çalılıktan kendisini kurtaramamıştır.

ABD'de 1932'de, Başkan Roosevelt, 'New Deal' (Yeni Dağıtım) programı çerçevesinde çıkardığı birçok kanunun Yüksek Mahkemece anayasaya aykırı bulunması karşısında, 'Milletçe öyle bir noktaya geldik ki, Anayasayı Mahkeme'den kurtarmak için harekete geçmek zorundayız' diyordu. 1936 seçimlerinden de zaferle çıkan Roosevelt, Yüksek Mahkeme'nin yapısını ve yetkilerini değiştirecek bir teklif getirdi. Bu teklifin Kongre'de görüşülmesi sırasında, Yüksek Mahkeme içtihadını değiştirerek bazı New Deal kanunlarını onayladı ve böylece çatışma, değişikliğe lüzum kalmadan giderildi.

Hâlen ABD ve gelişmiş Batı demokrasilerinde uygulanan 'kuvvetler ayrılığı' sistemi, herhangi bir 'jüristokratik' (yargı iktidarı) hâkimiyete imkân vermemektedir.

Yazının devamı için: http://www.sabah.com.tr/Yazarlar/guzel/2014/04/14/anayasa-mahkemesi-millet-egemenliginin-ustunde-degildir-1