HASANI BASRİ TEFSİRİ

Yazmış olduğu tefsir günümüze ulaşmamış olsa da, kendisinden sonra yazılan tefsirlere etkisi göz önüne alındığında tefsir alanında çok derin ve donanımlı bir âlim olduğu görülmektedir. Özellikle ilk dönem tefsir kitaplarında geçen Hasan Basri'nin tefsir görüşleri bir araya getirilerek iki cilt olarak Türkçe yayınlandı.

Kültür ve düşünce dünyamıza büyük bir katkı olan bu eser Yüksel yayıncılık tarafından okuyucunun istifadesine sunuldu. İmam Maturidi, İmam Taberi, İbn Kesir, İbnul Cevzi, İmam Suyuti, Fahreddin er Razi, İmam Alusi ve İmam Şevkani'nin eserlerinde geçen Hasan Basri'nin tefsir görüşleri bu eserde cem edilerek eser meydana getirilmiştir.

Eser, tür olarak meal-tefsir olarak değerlendirilebilecek bir eserdir. Meal verildikten sonra kısa tefsir yorumları dipnot olarak verilmekte. Eseri yayına hazırlayan Tuğrul Sopran, meal kısmının Elmalılı Hamdi Yazır, Abdulbaki Gölpınarlı, Süleyman Ateş, Muhammed Esed, Ali Bulaç, Ahmet Varol, Diyanet vakfı ve Hayrat vakfı meallerinden esinlenerek hazırlandığını ifade ediyor. Bu yönü ile baktığımızda aslında yeni bir gerekçeli meal olarak da eser okunup, istifade edilebilir.

Hasan Basri, miladi 642 yılında Medine'de dünyaya geldi. On iki yaşında Kur'an hafızı oldu. Yaklaşık 100 sahabeyi gördü. Kadılık, vaizlik ve kâtiplik yaptı. Gençliğinde birkaç sefere katıldı. Onlarca talebe yetiştirdi. Tabiin neslinin önde gelen âlimlerindendir. Onlarca eser kaleme almıştır. Fakat bu eserlerin çoğu günümüze ulaşmamıştır.

"Hasan-ı Basri tabiin müfessirlerinin önde gelenlerindendir. Ömrünün büyük bir kısmını Basra'da geçirdiğinden Basra tefsir ekolünden sayılmıştır. Tefsir ve kıraat ilminde İbn Abbas, Ebû Mûsâ el-Eş'arî ve Enes b. Mâlik başta olmak üzere pek çok sahabeden istifade etmiştir. Kendisi de camide tefsir dersleri vermiş, bu derslerinde Kur'an tefsiri yapmış ve talebelerinin Kur'an'la ilgili müşkillerini halletmiştir. Katade b. Diâme ve Amr b. Ubeyd gibi isimler, onun tefsire dair rivayetlerini daha sonraki nesillere aktaran talebeleri arasında yer almıştır.