HİLMİ YAVUZ'DAN: TANPINAR'IN KİTAPLARIYLA 'BAŞ BAŞA'

Liste, bana fevkalâde zayıf [evet, zayıf!] göründüğü için üşenmedim, oturup saydım. Tanpınar'ın yabancı dilde [iki ya da üç İngilizce ve Almanca, geri kalanı Fransızca] olmak üzere 371, telif olarak 178 ve tercüme olarak da 19,- toplam 568 kitabı var!

Bu bende Tanpınar'a ilişkin ikinci hayal kırıklığıdır. İlkini, İnci Enginün ve Zeynep Kerman'ın yayına hazırladıkları 'Tanpınar'la Başbaşa' adlı günlüklerini okurken yaşamıştım. İkincisini de bu listeyi gördüğümde! Gerçekten de şaşırtıcı bir toplamdı bu: 'Koskoca' Tanpınar'ın sadece 568 kitabı mı olmalıydı? Listeyi görmeden bana 'sence Tanpınar'ın kitaplığında kaç kitap vardır?' sorulsaydı, herhalde, 'on binden az değildir!' yanıtını verirdim!

Listeye bakıyorum,- kimleri okumuş Tanpınar, diye! Yabancı dilde [Fransızca] kitaplar arasında 15 kitabıyla André Gide başı çekiyor. Onu 9 kitabıyla Paul Valéry, 8 kitabıyla Victor Hugo, 6'şar kitabıyla da Dostoyevski, Aldous Huxley ve André Malraux izliyor;- Mallarmé, Flaubert ve Henri de Régnier ise 5'er kitapla! Yabancı dildekiler arasında dikkati çeken, ağırlıklı olarak İzlenimci ressamlara ilişkin kitaplar... Telif kitaplar arasında Abdülhak Hâmid, Ziya Gökalp ve Abdülbaki Gölpınarlı'nın 4'er kitabı var. Geriye kalanların çoğu 'ithaflı' ve bunların çoğu da şiir kitabı! Özdemir Asaf, Edip Cansever ve Necati Cumalı'nın [3 kitap imzalamış Tanpınar'a!] 'ithaflı' kitapları! Ve evet, Tanpınar'ın kendi kitapları yok kitaplığında!

Başta da söyledim ya: Kitapları deve yükü ile mi ölçelim, diye sorabilirsiniz! Haklısınız! Ayrıca, yalnız yaşayanların küçük otel ya da bekâr odalarında, çok sayıda kitap bulundurmaları ne kertede mümkündür;- sorgulamak gerek! Yahya Kemal öldüğünde Park Otel'deki odasında, bütün kitaplarının küçük bir sandıkta olduğu görülmüştü, biliyorsunuz.

Şimdi merak ettim: Acaba Wittgenstein, o da yalnız ve bekârdı, öldüğünde kaç kitap bırakmıştı? Belki de, hiç!