03 Mayıs 2024
  • İstanbul12°C
  • Ankara13°C

M. ŞÜKRÜ HANİOĞLU'NDAN: ORTADOĞU'YA "BULAŞMAMA" NEYİN KARŞI TEZİDİR?

İki hafta önce yayınlanan Ortadoğu'ya "bulaşmama" konulu yazım üzerine değişik yorumlar dile getiren elektronik posta mesajları aldım.

M. Şükrü Hanioğlu'ndan: Ortadoğu'ya "bulaşmama" neyin karşı tezidir?

02 Ağustos 2015 Pazar 11:52

Bu mesajlar Türkiye'de "aidiyet" konusunda mevcut ciddî bir kafa karışıklığını yansıtmakla kalmayarak toplumun bir bölümünün coğrafyasını "dışlama"nın mümkün olduğunu düşündüğünü de göstermektedir. 

Ne oluyor? 
"Ortadoğu" benzeri Avrupa merkezli bir kavramsallaştırmayı, haklı olarak, anlamsız bulabiliriz. Buna karşılık adını ne şekilde koyarsak koyalım Türkiye'nin de içinde olduğu coğrafyada son derece kapsamlı bir dönüşüm yaşanmaktadır.
Yüz yıl önce Londra ve Paris'de tasarlanan "Ortadoğu" daha sonra önemli değişimlere uğramasına karşılık yapay sınırlar ve ülkeler yaratılmasına neden olmuş, bu gerçekleştirilirken de bölgede yaşayanların istekleri kaale alınmamıştır.
Örneğin toplumsal yapı ve demografik özellikleri farklı, birbirlerinden ziyade çevredeki diğer alanlarla yoğun ilişkileri olan üç Osmanlı vilâyeti (Musul, Bağdat, Basra) birleştirilerek ve başına Hicaz'dan kral getirilerek Irak oluşturulmuştur. Benzer şekilde Fransızlar kaç devlet kuracaklarına oldukça zor karar verdikleri Suriye'de idaresi güç bir yapılanmaya gitmişler, bir İngiliz diplomatının "bir tarih kazası" olarak adlandırdığı yeni ülke Ürdün'ün başına Şerif Hüseyin'in bir diğer oğlu geçirilmiş, Filistin'de ise günümüze uzanan büyük bir sorunun altyapısı inşa edilmiştir. Bu gelişmeler, doğal olarak, etnik ve mezhepsel kimliklere dayalı siyaseti tahkim etmiştir.
Ortadoğu'nun 1914 öncesinde sömürgeleştirilmiş ya da o sene onaylanan Anglo-Turkish Convention ile İngiliz nüfûz alanı olarak belirlenmeyen alanlarının önemli bir bölümü ise daha sonra çatışacağı İhvan'ı vurucu güç olarak kullanan Abdülaziz ibn Sa'ud'un denetimine girmiştir.

Devamı için: http://www.sabah.com.tr/yazarlar/hanioglu/2015/08/02/ortadoguya-bulasmama-neyin-karsi-tezidir

Yorumlar
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.