MEHMET BEYHAN: AFGANİSTAN GERÇEĞİ BİZE NE SÖYLÜYOR?

Bu nedenle Afganistan, tarih boyunca küresel güçlerin rekabeti hâline gelmiştir. Bu rekabet nedeniyle Afgan halkı, ömrünün büyük bir kısmını savaşlarla tüketmek zorunda bırakmıştır.

Bilindiği gibi Afganlılar, önce İngilizlerle, ardından Ruslarla ve en son ABD’nin liderliğinde NATO ile savaşmıştır. Genel olarak bütün savaşların sebepleri vardır ve bu sebeplere göre de kimine ‘’haklı savaş’’ kimine de ‘’haksız savaş’’ diye yargılarız.

Bu bağlamda Afganlıların işgalcilere karşı direnmek zorunda olduğu her üç savaşta haklı savaşlardır. Çünkü işgalcilere karşı direnmek bir haktır ve Afgan halkının işgalcilere karşı ortaya koyduğu direniş meşrudur.

Ancak Afganlıların birbirleriyle çatışmaları onları hem haksız duruma düşürmüştür hem de mutlaka bir dış saldırıya muhatap etmiştir. Afganistan, dikkat çekici bir şekilde, uğradığı her üç işgalde de: Önce iç çatışmaların yıkıcı sonuçlarını yaşamış, akabinde adeta bir ceza gibi işgale uğramıştır.

Bu açıdan Afganistan’ın yaşadığı işgal öncesi durumu incelenmeye değer bir konudur. Ancak bu yazımızda sadece ana bir çerçeve çizmekle yetineceğiz.

Afganistan nüfusu etnik açıdan oldukça çeşitlilik göstermektedir. Ne yazık ki bu çeşitlilik bir zenginlik olarak görülmemiş, ülkenin siyasi birliğinin önündeki en zorlu engellerden biri olmuştur.

Bu açıdan Afganistan meselesine baktığımızda: İngiliz işgalinin öncesinde kabilelerin kavgalarını, Sovyet işgalinden önce, komünist eğilimli Saur Devrimini, ABD işgalinden önce, ‘’dini grupların’’ çatışmalarını görüyoruz.

Afganistan’ın uğradığı bütün bu işgaller gösteriyor ki: Ülkenin iç problemleri, dış güçlerin işgalini kolaylaştırmış, hatta zemin hazırlamıştır. Bazen işgal edilen ülke üzerinden rakiplerine karşı bir güç kazanmak için başvurulur. Bana göre, ABD’nin Afganistan işgali tamamen böyle bir şeydi.

Devamı: https://www.milatgazetesi.com/yazarlar/afganistan-gercegi-bize-ne-soyluyor-5096/