MEHMET ŞEKER: GERÇEKTEN, AYNI DİLİ Mİ KONUŞUYORUZ?

CHP baştan beri “yasal bir ittifak olmayacak” diye tutturdu.

Ne yani? Yasa dışı ittifak mı olacak, kanunsuz bir iş mi tutacaksınız? Elbette hayır.

Sandık ittifakı, millet ittifakı, seçmen ittifakı, vatandaş ittifakı gibi tanımlar getiriyorlar… Lakırdı bunlar.

Hem “İttifak arayışımız yok” de, hem HDP ile görüş, İP ile görüş. Hangi parti nerede güçlüyse, ona yüklenileceğini ilan et. Sonra da yasa masa… Esas dava, tasa.

Kanun dediğiniz, yasa dediğiniz, kul yapısı. İhtiyaca göre değişebilir. Daha önce defalarca yapıldığı gibi.

Aynı ülkedeyiz, aynı dili konuşuyoruz güya.

Gerçekteyse fark var. En basiti, biri elma deyince, diğerinin zihninde canlanan elma değil, başka bir nesne.

*

Coğrafyayı kaderle ilişkilendirmek, sıradan bir tespit değil. İklim, siyaset, insanların fizikî yapısı ve dilleri, ister istemez coğrafyadan etkilenir.

Her coğrafyanın yörenin kendine has bir konuşma şekli vardır.

Şiveler, lehçeler, ağızlar birbirine pek benzemez; ağızlar da öyle.

Her ne kadar, şive, lehçe, ağız kavramları birbirine karıştırılsa da, bazen bunlardan biri “dil-lisan” anlamına kullanılsa da bir şekilde anlaşma sağlanır.

*

Doğrusunu görmek için sözlükteki tanımlara bakalım.

Lehçe: Bir dilin tarihsel, bölgesel, siyasal sebeplerden dolayı ses, yapı ve söz dizimi özellikleriyle ayrılan kolu, diyalekt. Coğrafi ve kültürel etmenler bu ayrılmada rol oynar. Lehçelerde, ses, şekil ve kelime ayrılıkları çok büyüktür. Bazı dilciler, büyük ayrılıklarda lehçeyi başka bir dil olarak kabul etmeyi de önerirler. Çuvaşça ve Yakutça, Türkçe’nin lehçeleridir.

Devamı: https://www.yenisafak.com/yazarlar/mehmetseker/gercekten-ayni-dili-mi-konusuyoruz-2047532