MODERN ÜNİVERSİTELERİN ÖNCÜSÜ: NİZÂMİYE MEDRESELERİ

Nizamülmülk tarafından başta Bağdat olmak üzere Büyük Selçuklu hâkimiyetindeki çeşitli şehirlerde kurulan Nizamiye medreseleri Salerno, Paris ve Oxford Üniversiteleri’nin de öncüsü olmuştu. Müfredat ve muhteva bakımından modern üniversitelere rehberlik eden medreselerin asıl kuruluş gayesi Şiî-Batınî fikirlerle mücadeleydi.

Nizâmülmülk

Sünnî düşüncenin tesisi bakımından önemli bir vazife ifa eden medreseleri Osmanlı devrindeki İznik, Sahn-ı Seman ve Süleymaniye gibi medreseler takip etmiştir. Nizamiye üst başlığı altında kurulan bu medreselerin ilki Alparslan döneminde Sultan’ın izni ve vezir Nizamülmülk’ün gayretleriyle açılmış, daha sonra imparatorluğun önemli merkezlerinde (Belh, Musul, Nisâbûr, Herat, İsfehan, Basra, Merv, Rey) eğitime başlamışlardı. Kısa zamanda çok geniş bir coğrafyaya yayılıp Türkistan içlerinden Endülüs’e kadar İslam dünyasının fikrî olarak altyapısını oluşturmuş; Sünnî düşünce karşısında Şiî ve Mutezile’yi zayıflatmıştır. Nizamiye Medreseleri yalnız ilmî ve fikrî bir fonksiyon icra etmemiş aynı zamanda tebayı devlet otoritesi ve kanunlara riayet eden kişiler hâline getirmişti.

Devamı: https://www.gzt.com/gercek-hayat/modern-universitelerin-oncusu-nizmiye-medreseleri-3546513