MÜCADELENİN AYNASI HALİDE EDİP ADIVAR

Tutku Uluca Yazdı.

Halide Edip Adıvar, anılarını iki eserde toplamış ve bunları sağlığında yayımlamış­tır. 1918’e kadar olan hayat hikâyesini anlat­tığı Mor Salkımlı Ev ve Milli Mücadele yılla­rında yaşadıklarını anlattığı Türk’ün Ateşle İmtihanı.

İstanbul’un Beşiktaş semtinde kendisi­nin “mor salkımlı ev” olarak isimlendirdiği bir evde doğan yazarın, doğum yılı kimi kay­naklarda 1882, kimi kaynaklarda ise 1884 olarak verilmekte. Annesini küçük yaşta kay­betmesi ve babasının birkaç defa evlenmesi sebebiyle, bir Mevlevi olan anneannesiyle ve anılarında “Haminne” olarak hitap ettiği Nakiye Hanımile yaşar. Bu iki kadının onun ha­yatında etkisi vardır.

Halide Edip küçük yaşlarda, bir Rum anaokuluna verilmiştir. Bu okuldaki tek Müs­lüman çocuk odur. Batı terbiyesiyle yetişme­sini isteyen babası onu Amerikan Lisesi’ne gönderir. Amerikan Lisesi’nden kısa bir süre sonra padişahın “Hıristiyan okullarında Müslüman öğrencilerin okuyamayacağı” emri ile alınmış, evde özel ders görmeye başlar. Küçük yaşta İngilizce öğrenir­ken Amerikalı çocuk kitapları yazarı Jacob Abbott’un Ana adlı eserini çevirir.

Ko­leji bıraktığı süreçte evinde Kur’an, Arapça, Farsça ve musiki dersleri almıştır. İngilizceyi bir İngiliz mürebbiyeden, musiki dersleri­ni ise bir İtalyan sanatçıdan alır. 1899 yılın­da Amerikan Lisesi’ne devam eden Halide Edip; doğunun mistik felsefesini, halk edebi­yatını tanır. Bir yandan o dönemin ünlü matematikçilerinden Salih Zeki’den matematik dersleri alır. Karşılaştığı yabancı kültürlerle, kendi kültürünün karşılaştırmasını yapmış, milli kültürde yabancı kültürlerin karşılıkla­rını aramıştır.

Devamı: http://www.dunyabizim.com/portre/29698/mucadelenin-aynasi-halide-edip-adivar