NAMIK AÇIKGÖZ'DEN: AYRAN NİYE ULUSLARARASI İÇECEK OLMASIN?

Sayın Başbakan geçen hafta ayranın “millî içecek” olduğunu söylemesinden sonra, entel-dantellerin ayranı kabardı. (Zaten Başbakan birşey söyleyip yapmasa, bu  entel-dantellerin söyleyecek hiç bir şeyleri yok.)  Başladılar güyâ Başbakan’ı sarakaya almaya...

Zaten bu entel-danteller, yerli kültüre ait ne varsa düşmandırlar.  Baksanıza adamlar ayran ve yoğurda bile karşı... Bunlar bilmezler ki, yoğurt ve ayran, insanlığa Türklerin hediye ettikleri bir yiyecek ve içecektir. Eski Türkler yoğurt ve ayranı icad etmek için büyük büyük laboratuarlar kurmamışlar; tabiatle kavga etmeden, bir kimyevî mucize gerçekleştirmişlerdir.
Bugün bütün dünyada “yoğurt” ve “ayran”, aynı isimle anılmaktadır. Çünkü diğer kültürler, bunlarla, Türkler vasıtasıyla tanışmıştır ve bu iki süt ürününü insanlığa Türkler hediye etmişlerdir. Elbette adları da Türkçe olacaktır.
1991 ve 5-6 sene önce temas ettiğim hususu tekrarlıyorum. Ayran, bütün insanlığın ortak damak zevkine hitap edecek şekilde zenginleştirilmeli ve asitli kolaların karşısına dikilmelidir. 

Ayranın en zayıf özelliği, dayanıksızlığıdır; kısa zamanda ekşir. (Laf aramızda, bozulmadığı sürece ben ekşi ayranı daha çok severim.) Modern kimya bilimi, özelliğini bozmayacak bir şekilde ayranı uzun süre dayanıklı hâle getirrise ve gıda mühendisleri de aromatik zenginliğini arttırıp bütün damaklara  hitap edecek şekilde geliştirirse, ayran niye asitli kolaların karşısına dikilmesin?...

Valla TÜBİTAK’ın yerine ben olsam, hazır gündemdeyken ayran konusunda hemen kolları sıvar, ayranı insanlığın ortak içeceği hâline getirmenin yollarını ararım. “Ayranı da kahvenin türevi olan neskafe ve expresso gibi batıya kaptırmayalım, hemen çalışmalara başlayalım.” derim ben. 
Besleyiciliği, içiminin hoşluğu ve bir de doğal asidiyle insana zevk veren böyle bir içecekten insanlığı mahrum etmemiz doğru olmaz.