NAMIK AÇIKGÖZ'DEN: HANGİ CUMHURİYET?

Bizde kurulan cumhuriyet, gerçek ve mutlak bir cumhuriyet miydi yani?...

Bizdeki cumhuriyetin saltanattan ayrılan tarafı, sadece babadan oğula geçmemesi idi. “Tek kişi hakimiyeti” yönüyle bakılırsa, bizim cumhuriyetimizin saltanattan pek farkı yoktu. Zaten Birinci Meclis'te kopan kıyametlerden birisi, “tek kişi hakimiyeti”ne karşı çıkmak değil miydi?... Erzurum Mebusu Hüseyin Avni Bey, Trabzon Mebusu Ali Şükrü Bey ve arkadaşları, bir yandan saltanata karşı çıkarken öbür taraftan tek kişi hakimiyetine de karşı çıkmamışlar mıydı? (Lozan ve Misak-ı Milli tartışmaları ile başlayan çatlağın bir ucunda da tek kişi hakimiyetine reddiye vardır. Başkomutanlık meselesi de bunun bonusudur.) Ali Şükrü Bey'in 27 Mart 1923 gecesi katledilmesi üzerine, Birinci Meclis, Nisan ayında feshedildi ve Ağustos 1923'te toplanan yeni Meclis'te, Birinci Meclis'in İkinci Grubundan 1 kişi bile yoktu. İşte, cumhuriyeti ilan eden ve “cumhursuzlaşan” meclis, o meclistir.

Ben, “cumhur”a dayanan bir cumhuriyete tarafdarım; adı “cumhuriyet” olup da, “Hasolar-Memolar” diyerek halkı hor gören bir cumhuriyete; tek partici ve tekilci bir cumhuriyete karşıyım.

Yukarıdaki fotoğrafta kimler varsa, bu cumhuriyet onlarla ve onlar için vardır.

Bir grubun değil, herkesin olabilecek bir cumhuriyet!...

Ayrıştırmayan, birleştiren bir cumhuriyet!...

İkide bir asker tarafından korunup kollanmayan, kendi iç dinamiğiyle gelişen bir cumhuriyet!...

Millî iradeye saygılı, tahakkümcü olmayan bir cumhuriyet!...

Ve yeni aşamasında, “birey” merkezli bir cumhuriyet!...

Halkıyla, cumhuruyla, cumhurunun diliyle, diniyle, tarihiyle, türküsüyle kavga etmeyen bir cumhuriyet!...

Yukarıdaki fotoğraftakilerin, terini ve tozunu taşıyıp yüreklerinde patlayan bir cumhuriyet!...

Resepsiyonlarında Anadolu'yu dışlayan değil; fakir-fukarası, garip-gurebasıyla, çarıklısı sarıklısıyla, pantolonlusu şalvarlısıyla, amiri memuru hizmetlisiyle, kravatlısı kravatsızıyla kutlanan bir cumhuriyet!...

89 yıldır süren “Partizan cumhuriyet” yıkılacak.

Kimse yıkmayacak; tarih yıkacak!...

Yerine, “herkesin cumhuriyeti” kurulacak; tarih bunu istiyor!...

Böyle bir cumhuriyetin bayramını; resepsiyon sıkıntısı yaşanmayan bir cumhuriyetin bayramını kutlarım…

Yasakçı, sınırlamacı, egemen güççü, partizan cumhuriyeti ve bayramını kutlamam. O cumhuriyeti, bırakın Silivri'den güç alan “alternatif kutlamacılar”a!... Ne halleri varsa görsünler!...

***

Fotoğrafın hikayesi: Bu fotoğraf, Cumhuriyetin 10. yıl kutlamalarında, Uşak'ta çekilmiştir. Kravatlı kişi, dönemin Belediye Başkanı Kamil (Kabalak) Beydir. Fotoğrafı Hüsnü Kazım (Özler) çekmiştir. Bu fotoğraf yakın zamanlara kadar, Polatlı'da 1929 yılında çekilmiş olarak biliniyordu. 29 Ekim 1933'te Uşak'ta çekildiği, mahkemece tescillenmiştir.

29.10.2012 Yeni Akit