OSMANLI İÇİN EN KOLAY ŞEY EDEPLİ OLMAKTI

Edeb, kelime anlamı olarak toplum töresine uygun davranmak ve incelik olarak tanımlanıyor Büyük Türkçe Sözlük’te. Bu minvalde edeb kelimesi İslam çatısı dışındaki toplumlar nezdinde düşünüldüğünde havada kalıyor. Örneğin Hıristiyan toplumları için toplumun bir töresi haline gelen cinsel rahatlık, bizim toplumumuz için büyük bir edebsizlik sayılıyor. Öyleyse kendi açımızdan edeb kelimesi, Büyük Türkçe Sözlük’te yapılan yukarıdaki tanımından daha öte bir manayı haiz.

Değerli tarihçi Fatih M. Şeker'in “Osmanlı Entelektüel Geleneği” kitabında yer alan şu ifadeden hareket edecek olursak, edeb kelimesinin bizim için ne menem bir şey olduğunun idrakine kolayca varabiliriz. Fatih M. Şeker Hoca'ya göre "Türklerin hayat görüşünü sevk ve idare ederek ona şekil veren şey tasavvuftur. Temas ettiği her şeyi İlâhi ve semâvi bir mâhiyete büründüren, hem entelektüel zümrelere hem de halka hitap etmenin imkânlarını barından tasavvufa şahsiyetin zarûri unsuru olarak bakılabilir." Buradan hareketle denilebilir ki; bizim toplumumuzun inanç eksenli oluşan töreleri, temeli İslam olan tasavvuf binası içinde meydana gelmiştir. Tasavvufun üzerinde durduğu en temel konulardan biri de edebdir. Bildiğiniz gibi her tekkenin girişinde "edeb yâ hû" yazısı yer alır.

Yazının devamı için: http://www.dunyabizim.com/Manset/17791/osmanli-icin-en-kolay-sey-edepli-olmakti.html