OYA AKGÖNENÇ'TEN: PUTİN'İN ZİYARETİ VE ÖNEMİ HUSUSLAR

Rusya, Türkiye için büyük bir yatırım ve ticaret ortağıdır. Türk firmalarının büyük projeler aldığı bir alandır ve onların da, Türkiye'deki iş hacmi büyüktür.

Bu ticaret ve yatırımlar, her iki tarafın kendi parası üstünden hesaplanmakta olup bir nevi "takas hesabı" şeklinde işlediğinden Avrupa ve Batı dünyasında dolar ve euroya dayalı işlemlerin uğradığı sarsıntı veya enflasyondan etkilenmemektedir.

Türkiye ve Rusya enerji kaynakları ve hatları üstünden de birbiri ile yakından irtibatlıdır. Petrol ve doğalgaz geçişlerinin birçoğunun, Anadolu üstünden olması tarafların mali çıkarları açısından işbirliği içinde çalışmalarını gerektirmektedir.

Türkiye sahilleri, Rus turistler için son derece cazip merkezler barındırmakta olup turizm sektörünün gelişimi ve getirisi açısından büyük önem taşımaktadır.

Rusya'nın Avrasya coğrafyasındaki komşularının büyük bir çoğunluğu Türk kökenli olup Rusya bu Türk ve Müslüman dünyası ile yakın ve devamlı bir temas içindedir. Rusya içinde büyük sayıda Müslüman bulunmaktadır. Bu sebeplerle son yıllarda Rusya, İslâm Örgütü Sekreterliğine "gözlemci üye "olmak isteği ile başvurmuş bulunmaktadır. Rusya, Türkiye'nin bu Türk dünyası üstündeki etkisinin farkındadır.

Diğer taraftan, Rusya'nın Suriye'deki askeri üssü, hem Türkiye, hem diğer komşuları ve hem de NATO grubu için önem taşıyan bir olaydır. Rusya'nın nerede ise yarım yüzyıla dayanan Suriye dostluğu, bugün Suriye'deki olayların adeta bir çıkmaz içinde kalmasında rol oynayan en büyük amillerden birisidir.

Putin'in son ziyareti sırasında, Rusya ile Türkiye'nin Suriye konusunda gerçekçi bir anlayışa ulaştıkları kanaati doğmuş bulunmaktadır. Bu iyi bir işarettir.

Bu ziyaret ve işbirliği, Batı devletleri ve ABD tarafından olduğu kadar Ortadoğu devletleri ve Asya ülkeleri tarafından da büyük dikkatle izlenmektedir. Zira:

• Türkiye bir merkez ülkedir. Yükselen bir bölge gücüdür. Türkiye'nin yapacağı ortaklıklar bölgesel dengeleri etkileyecek niteliktedir.

•  Rusya tekrar başa oynayan bir aktör haline gelmektedir. Rusya bu sefer dikkatini Avrasya yöresine çevirerek değişik bir birleşim oluşturmaya çalışmaktadır.

• ABD'nin 21. Yüzyıl stratejisi içinde Avrasya ve Asya politikaları merkez konuları teşkil etmektedir. Bu faktörler yanyana konunca da Putin'in Türkiye ziyaretinin önemi bir kere daha ortaya çıkmaktadır.