PROF. DR. FERİDUN BİLGİN: ENDÜLÜS TARİHİNDEN İLGİNÇ DETAYLAR

Öncelikle, şu hususun altını çizmek gerekmektedir; tarih ilmi, sonuçları kesin olan matematik gibi sınırları ve formülleri olan bir ilim dalı değildir. Kendisi gibi sebepleri ve sonuçları akışkan olan, tarihçinin durduğu yere ve bakış açısına göre yorumlanan bir ilim dalıdır. Dolayısıyla, bizim okuduğumuz, baktığımız birçok tarihî hadisenin sonuçları itibariyle sebeplerinden bağımsız olduğunu ya da bu sebeplere uygun sonuçlar üretmediğine çokça şahit oluyoruz. Bu hadiselerden biri de Endülüs tarihinde önemli bir yere sahip olan Şamlıların maceravî yolculuklarıdır.

Şam merkezli Emevîlerin onuncu halifesi Hişam b. Abdülmelik döneminde, Kuzey Afrika’daki Berberî kabileler ötekileştirilmeleri, haksız vergilere maruz kalmaları nedeniyle isyan etmiştir. Tanca merkezli bu ayaklanma sırasında dönemin Tanca ve Uzak Mağrib valisi Ömer b. Abdullah el-Muradî ayaklanma esnasında hayatını kaybetmiştir. Bu gelişme üzerine isyancıları cezalandırmak ve isyanı büyümeden ortadan kaldırmak için halife Hişam on bini Emevi ailesinden olmak üzere otuz bin kişilik bir askerî kuvveti Kınnesrin, Şam, Humus ve Ürdün taraflarından toplayarak bölgeye sevk etmiştir.

Kulsüm b. Iyad’ın komutasındaki ordu, Berberilere karşı savaşı kaybetmiştir (m.741). Kulsüm b. Iyad savaş meydanında hayatını kaybedince, geri kalan Emevi ordusu üç parçaya bölünmüştür. Bir kısmı Berberiler tarafından esir alınmış, diğer bir kısmı evlerine dönmek için savaş meydanını terk etmiş, bir diğer kısmı ise başlarında Belc. B. Bişr el-Kuşeyrî isimli asil bir aileye mensup ve askerî konularda uzman bir komutanın bulunduğu grup sığınacakları bir emin belde aramıştır.

Belc’in başında olduğu grup önce Tanca’ya girmek istediyse de Tancalılar şehrin kapılarını kapattılar. Bunun üzerine Belc ve ordusu Septe’ye sığınmak zorunda kaldı. Yaklaşık on bin askerden oluşan bu Şamlı grubu Septe’den çıkarmak isteyen Berberiler defalarca hamle yapmalarına rağmen hamlelerinde başarılı olamadılar. Berberiler şehri kuşatarak şehrin tüm yardım yollarını kapattılar. Muhasara altında kalanlar şehirdeki erzaklarını tükettiler. Hatta binek hayvanlarını ve köpekleri kesip etlerini yediler. Tamamen çaresiz kaldıklarında ise, dönemin Endülüs valisi Abdülmelik b. Katan el-Fihrî’den yardım talep ettiler.

Devamı: https://www.insaniyet.net/endulus-tarihinden-ilginc-detaylar/