PROF. DR. İSMET EMRE: EDEBİYAT VE YAPAYLIK

Uzaklaşmanın doğasında ciddi bir mahrumiyet var. Bu mahrumiyet, hatta öyle ki, birbirinin uzağına düşenler uzaklaşmadan önce birbirinin varlık sebebi, en azından ışığıyla görünür olan, ışığından dolayı öyle değil de böyle görünen iseler çok daha azap vericidir. Ama çok daha kötüsü var elbette:  Zaman ve mekana yönelik bir uzaklaşmanın ötesinde, ruha özgü bir uzaklaşmaysa söz konusu olan ve uzaklaşmış olan, orada, o şekil duruyor gibi göründüğü halde hiçbir zaman yakalanmıyorsa işte o zaman yandınız. Dağın ardıysa yürüyebilirsiniz, denizin dibiyse batıp görebilirsiniz, geçmişte kalmışsa hatırlayabilir, gelecekte bir yerdeyse ihtimal düzeyinde varabilirsiniz ama ya değilse, bunların hiçbiri değil de karşınızda duruyor ama asla ulaşamıyorsanız, yağıyor ve ıslatmıyor, rengini gösteriyor ama maviye boyatmıyor, çatır çutur sesler çıkarıyor ama yakmıyorsa karşınızdaki işte bu, asıl budur uzaklaşmış olan, uzaklaşırken sizi kendisine uzaklaştıran, kendinize uzaklaştıran, herkese ve her şeye yabancılaştıran…

 

Edebiyat bir bakıma geride kalarak uzaklaştı insandan ve hatırlanarak, geride kalmış olduğu varsayılana yönelik bir yolculuk yapılarak tekrar alınabilir görünüyor ama değil. Ne zaman geriye dönsek edebiyatın ensesiyle karşılaşıyoruz. Ya ruhumuzun gözleri körelmiş ya da edebiyat bize tebessüm etmemek için ant içmiş. Edebiyat bir bakıma burada, aramızda, her yerde gövdesini dolaştırarak fakat asla ruhunu ele vermeyerek, bu makine insanlara makine gibi görünerek yine uzakta… Ve son olarak edebiyat, gelecekte, en azından gelecekte bir gün tekrar ortaya çıkacağının ihtimallerini hayallerimize fısıldayarak yine uzakta. Çünkü ne zaman oraya, zamanın o noktasına, o raddeye ulaştığımızı düşünsek edebiyat, muhayyilenin beklentisine cevap verecek bir mayayla çıkmıyor karşımıza. Rüyamızda, peşinden koştuğumuz şeyin yüzünü çevirince onun o olmadığını görmenin yarattığı büyük hayal kırıklıklarında olduğu gibi…

Devamı: http://www.milatgazetesi.com/edebiyat-ve-yapaylik-makale,125731.html