“REFİK HALİT KARAY 120 YAŞINDA” BİLGİ ŞÖLENİ YAPILDI

Refik Halit'in hayatı seven bir kişiliğe  sahip olduğunu, Mütareke yıllarını, Milli Mücadeleye karşı tutumu yüzünden Yüzellikler arasına alındığını ve böylece ikinci sürgün hayatının başladığını belirtti. Hatay'ın Türkiye'ye bağlanması yönünde gayret gösterdiğini ve bu yönde yazılar yazdığını, hayatı boyunca Türk dilini en güzel kullanan bir yazar olarak tanındığını ve 1965 yılında vefat ettiğini belirtti.

İkinci konuşmacı Y. Turan GÜNAYDIN, Yazarın Kadınlar Tekkesi adlı romanı hakkındaki konuşmasında; Refik Halit'in Cumhuriyet döneminde tasavvufu kullanarak bilhassa kadınları etkileyen bir şeyh karakterini ortaya koyduğunu, dış görünüş ve hitabetiyle "Centilmen Evliya" olarak tanımladığı  şeyhin etrafında bir dönem panoraması sergilediğini belirtti.

Doç. Dr. Turan KARATAŞ ise, yazarın Memleket Hikayeleri isimli kitabını ele aldığı konuşmasında, hikayelerinin köy hikayeciliğimizin öncü metni olduğunu belirtti. Kitabın, 1919 baskısında on dört  hikaye olduğunu, 1947 de dört hikayenin ilavesiyle on sekize çıktığını, hikayelerinde döneminin değişik yönlerini  konu edindiğini, başarılı  tasvirleriyle de dikkat çektiğini ifade etti.

Kısa bir aradan sonra, 2. Oturuma geçildi. Oturum Başkanı  Prof. Dr. Nurettin DEMİR Yrd. Doç. Dr. Nesime  CEYLAN söz verdi. Ceylan, Gurbet Hikayeleri'ni konu alan sunumunda; daha önce Osmanlı sınırları içinde kalan Orta doğu coğrafyasında geçen hikayelerde, insanımızın garipliğini ve yazarın da  içinde bulunduğu memleket ve dil özlemini dile getiren bir eseri olduğunu, bölgede yaşayan insanların Türk milletine saygı ve sevgilerini koruduğunu, yabancıların bölgedeki çalışmaları ile fitne tohumlarını nasıl ektiklerini çarpıcı örneklerle anlattığını belirtti.

Prof. Dr. Ramazan KAPLAN yazarın ince zekâya sahip  bir kişilik olduğunu, eserlerinde bunun görülebildiğini, daha sonra yaygınlaşan köy edebiyatından bilhassa bu bakımdan ayrılması gerektiğini belirtti.

Prof. Dr. Mehmet  TÖRENEK yazarın üslubuna dair konuşmasında; mizahi yönüne, dildeki  yalınlığına, İstanbul Türkçesini kullanmasındaki başarısına temas ederek başladı. Refik Halit'in yazılarında kendisini gizlemeyen, hicivde aşırıya kaçmayan ve tabii olanı vurgulayan bir üsluba sahip olduğunu ifade etti.

Son konuşmacı Turan TANYEL, Türk Sinemasında Çete'den itibaren bir hayli Refik Halit uyarlaması olduğunu, bunlar arasında bilhassa Nilgün'ün büyük seyirci topladığını, Ömer Kavur'un Yatık Emine uyarlamasının da en başarılı Türk filmleri arasında yer aldığını söyledi. Refik Halit Karay'ın sinemaya uyarlanan eserlerinin oyuncularından  çekimine kadar her aşamasıyla  ilgilendiğini  belitti.

Refik Halit Karay'ın 120 doğum yılı dolayısıyla yapılan bilgi şöleni sona erdikten sonra Vakıflar Genel Müdürü Yusuf Bayazıt, katılımcılaraın onuruna yemek verdi.

Bilgi şölenine sunulan tebliğler kitap halinde yayınlanacak.

Bedir YETİŞKİN