26 Eylül 2025
  • İstanbul20°C
  • Ankara22°C
  • İzmir27°C
  • Konya23°C
  • Sakarya22°C
  • Şanlıurfa33°C
  • Trabzon21°C
  • Gaziantep29°C

SÖMÜRGE DIŞI UFUKLAR

Umran dergisi Ağustos 2025 tarihli 372. sayısı İslâmcılık ve çağdaş İslâm düşüncesi bağlamında eleştirel İslâmî perspektiflerin muhasebesine odaklanan bir manşetle çıktı.

Sömürge Dışı Ufuklar

09 Ağustos 2025 Cumartesi 14:28

Batı’da olsun, Batı dışında olsun liberal veya değil fakat her durumda Avrupalı dilini bize müşterek bir dil diye takdim edenlerin Filistinlileri susturmak ve siyasi ve kültürel kurulu düzenin muhafazası için yaptıkları açıkça ortada. Bu durum bize gücün sadece zorlama yoluyla değil, belirli gerçeklik rejimlerinin normalleştirilmesi suretiyle de uygulandığını açıklamaktadır. Bilgi üretimi alanında bu, egemen epistemolojilerin sadece dayatılmakla kalmayıp, tabii ve sorgulanmayan araştırma çerçeveleri hüviyetiyle içselleştirildiği manasına gelir. Özellikle Avrupa-Amerika jeopolitik perspektiflerini ayrıcalıklı kılanların dili tarafından şekillendirilen bilgi hiyerarşilerini benimseyen akademik alanlar, sömürgeciliğin ötesine geçen seslerin bakış açılarını akademik söylemin ön saflarına yerleştirmekte çok yetersiz kalıyor.

Bu bağlamda Umran dergisinde İslâmcılık, çağdaş İslâm düşüncesi, Ortadoğu’daki gelişmeler, Türkiye ve dünya gündemi ele alınıyor. Ayrıca sistem mücadelesi, hevanın ilahlaştırılması, Terörsüz Türkiye, ekolojik kriz, İsrail’in Dürzi kartı, Mısır zindanlarında yaşananlar, bir damgalama biçimi olarak ilahiyatçılık üzerinde duruluyor.

 Türkiye ve Dünya Gündemi

Derginin gündem kısmı Burhanettin Can’ın 21. asırda ümmet şuurunun yeniden inşası bağlamında ortaya çıkan problemlere dikkat çeken yazısıyla açılıyor. Can yazısında İslâm dünyasının içinde bulunduğu içler acısı durumun sadece yönetici kadrolarla ilgili olmadığını özellikle vurguluyor.

Mustafa Aydın, CHP’li belediyelerle ilgili yolsuzluk soruşturmalarını sistem mücadelesi bağlamında analiz ediyor.

Seyyid Hüseyin Nasr “İslâm Geleneğinde Tabiatın Manevi Önemi” başlıklı konferans metninde ekolojik krize dikkat çekerek sekülerleşmenin yol açtığı sorunları gelenek bağlamında irdeliyor.

Günümüz insanının ontolojik sorunlara odaklanan Ercan Yıldırım eylemsiz öfkeyi, Metin Alpaslan ise Terörsüz Türkiye sürecindeki tarihî dönemeci ihtiyatlı bir iyimserlikle ele alıyor. Ömer Behram Özdemir, İsrail’in Dürzileri kışkırtması üzerine Suriye’de yaşanan gelişmelere dair öngörülerde bulunuyor.

Ortadoğu’dan dünya meselelerine uzanan çevirilerde ise Nasır es-Sehli, Nobel Barış Ödülü’ne göz diken Trump’ın egosantrizmini “Trump’ın Adaylığı ve Alfred Nobel’in Mezarında Ters Dönmesi” başlıklı yazısında ele alıyor.

Husam Ebu Hamid “George Washington Şam’da mı?” yazısında Amerikan’ın Ankara Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Thomas Barrack’ın açıklamalarını analiz ediyor.

Kasım Kasir, ABD-Batı destekli Siyonist oluşum var oldukça savaşların niçin bitmeyeceğine dair öngörülerini paylaşırken, Vail Kandil Mısır zindanlarında unutulan siyasetçilerin yaşadıklarını mercek altına alıyor. Hişam el-Hamami “İsrail ve Ben Gurion’un Çimenleri Biçme Teorisini Değiştirmenin Sırrı” başlıklı yazısında İsrail’in stratejik güvenlik belgesini değerlendiriyor.

Eleştirel İslâmî Perspektifler, Hafıza ve Muhasebe

Sömürgecilikten kurtulmak, bilgiyi tanımlayan ve düzenleyen söylemler aracılığıyla gücün nasıl işlediğini eleştirel bir şekilde sorgulamayı şart koşar. Emperyalizm savunucularının uydurdukları teorileri benimseyerek yol alınamayacağı ortadadır. Ufuk açıcı entelektüellerin bize öğrettiği gibi, bilgi asla tarafsız değildir; her zaman neyin meşru kabul edildiğini, kimin onu ifade etmeye yetkili olduğunu ve nasıl hegemonyaya ulaştığını belirleyen iktidar münasebetleriyle iç içe geçmiştir. Tarihî bakımdan, sömürgecilik projesi sadece maddi ve siyasi bir işgal değil, aynı zamanda Batılı varsayımları benimsemek anlamına gelen epistemik bir ele geçirmeydi.

Derginin bu bağlamda hazırlanan dosyasına Salman Sayyid “Seyyid Kutub Üzerine”, Fatma Duran, “Aliya İzzetbegoviç’in Düşünce Dünyası ve İslâmcılığı”, Metin Önal Mengüşoğlu “Muhammed Hamdi Yazır Tefsiriyle İmtihanım”, Güngör Göçer ise “Reşid Rıza’nın Dört Seyahati Üzerine Notlar” başlıklı yazılarıyla katkıda bulunuyor.

Kritik, Yaşayan İslâm ve Kültür Sanat

Derginin kritik bölümü İbrahim Keskin’in “Türkiye’de Bir Damgalama Biçimi Olarak İlahiyatçılık” başlıklı yazısıyla başlıyor. Keskin yazısında ilahiyatçıların farklı çevrelerce nasıl ele alındığını da gözler önüne seriyor. Mustafa AKMAN “Arayış Dönemi Âlimi Abdullatif Harpûtî Üzerine Bir Değerlendirme” yazısında Osmanlı Devleti’nin son yıllarında bilhassa yeni ilmi kelâm bağlamındaki arayışları değerlendiriyor.

Aytaç Ören “Yaşayan İslâm” bölümündeki Cuma Kayıtları’nı “Gündüz Karanlığı” başlıklı yazısıyla sürdürüyor.

Derginin kültür sanat sayfalarında Cihan Aktaş’ın Austin Günlüğü’nden pasajlar yer alıyor. Amerika’yı içerden değerlendiren günlükler farklı insanlar ve izlekler üzerinden günümüzdeki insani durumlara değiniyor.

 

Yorumlar
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.